Sağlık Bakanlığından
Sayı : B.10.0.THG.0.10.00.15/010-06 37019/ 28.09.2009
Konu : Yoğun Bakım Ünitelerinin Standartları.
GENELGE
2009/56
İlgi :a) 13/08/2007 tarih ve 17086 (2007/73) sayılı Genelge.
b) 25/07/2008 tarih ve 28223 (2008/53) sayılı Genelge.
Sağlık hizmetlerinin yeniden yapılandırılması kapsamında; ülke genelinde yoğun bakım ve yenidoğan yoğun bakım hizmetlerinin iyileştirilmesi, yetersiz yatak kapasitesinin ihtiyacı karşılayabilecek düzeye çıkarılması ve bu birimlerin nitelik, personel ve donanım imkanları bakımından bünyesinde faaliyet gösterdikleri sağlık tesisi ve hizmet verdiği bölgenin şartlarına göre yeniden yapılandırılarak seviyelendirilmeleri hedeflenmiş ve Bakanlığımızca yayımlanan ilgi (a) ve (b) de kayıtlı Genelgeler ile yoğun bakım ve yenidoğan yoğun bakım ünitelerinin işleyiş ve standartlarına ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir.
Uygulamaya ilişkin olarak gerek illerde yapılan incelemelerde ve gerekse Bakanlığımıza iletilen sorunların değerlendirilmesi neticesinde; ilgi (b) de kayıtlı Genelge hükümleri ve eki düzenlemeler yeniden gözden geçirilmiştir. Buna göre söz konusu genelgenin “s” maddesi;
“Genel yoğun bakım ünitelerinde anesteziyoloji ve reanimasyon, iç hastalıkları, göğüs hastalıkları, ve genel cerrahi uzmanlarından birisi, branş yoğun bakım ünitelerinde ise çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı, kardiyoloji, kalp ve damar cerrahisi uzmanı, nöroloji uzmanı ve benzeri dal uzmanlarından birisi baştabip tarafından yoğun bakım sorumlusu uzman tabibi olarak görevlendirilir.
İç hastalıkları, genel cerrahi, kadın hastalıkları ve doğum, çocuk sağlığı ve hastalıkları, beyin cerrahisi, ortopedi ve travmatoloji, kardiyoloji, nöroloji, anesteziyoloji ve reanimasyon branşlarında müstakil branş nöbeti tutulan ve bünyesinde III. Basamak yoğun bakım ünitesi bulunan hastanelerde; müstakil branş nöbeti ile yükümlü uzman tabiplerden, baştabipçe görevlendirilen bir tanesi, aynı zamanda mesai saatleri dışındaki yoğun bakım hizmetlerinin yürütülmesinden de sorumlu ve yetkilidir.
Müstakil acil branş nöbeti tutulması için uzman tabip sayısının yetersiz olduğu, dahili ve cerrahi branşlardaki klinisyen tabiplerden birer uzman tabibin dahili ve cerrahi branş uzman tabip nöbeti ile yükümlendirildiği, bünyesinde II. Basamak yoğun bakım ünitesi sağlık tesislerinde baştabibin görevlendirilen bu iki nöbetçi uzman tabipten bir tanesi, branş nöbetine ilave olarak aynı zamanda mesai saatleri dışındaki yoğun bakım hizmetlerinin yürütülmesinden de sorumlu ve yetkilidir.” şeklinde değiştirilmiştir.
Aynı genelgenin (t) maddesi ise;
“Mesai saatleri dışındaki nöbet hizmetlerinin nöbetçi uzman tabibin denetim ve gözetiminde ağırlıklı olarak pratisyen tabiplerce 24 saat kesintisiz hizmet esasına dayalı olarak yürütüldüğü, ilgili branşlarda uzman tabip hizmeti gerektiren hastaların bu ihtiyaçlarının icap nöbeti yöntemi ile karşılandığı sağlık tesislerinde her vardiya için eğitim almış sertifikalı yoğun bakım hemşiresi bulunması kaydıyla I.basamak yoğun bakım hizmeti verilebilir.” şeklinde değiştirilmiştir.
Ayrıca, ülke genelinde yoğun bakım ünitelerinin yeniden yapılandırılması, asgari standart ve işleyişe uygun hale getirilmesinin sağlanması bakımından; Bakanlığımıza bağlı yataklı sağlık tesislerinin yanı sıra, kamuya, üniversitelere ve özel sektöre ait tüm hastaneler bünyesindeki mevcut yoğun bakım ünitelerinin ilgi (a) ve (b) sayılı genelgede belirlenen fiziki şartlar, tıbbi donanım, personel ve hizmet standartlarına uygun olarak seviyelendirilmesi gerekli görülmektedir. Özel sağlık tesisleri, 27/03/2002 tarihli ve 24708 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Özel Hastaneler Yönetmeliği’nin yoğun bakım ve yenidoğan yoğun bakım ünitelerine ilişkin hükümlerinde belirtilen hususları yerine getirmek kaydıyla seviyelendirilmelerin belirlenebilmesi açısından bu genelge hükümlerine tabidir.
Bu nedenle, kamu ve özel tüm sağlık tesisleri bünyesindeki yenidoğan yoğun bakım üniteleri ile yoğun bakım ünitelerinin yerinde incelenmesi ve seviyelendirmelerinin yapılarak tescil işlemlerinin gerçekleştirilebilmesi için il sağlık müdürlükleri ve baştabipliklerce yerine getirilmesi gerekli olan iş ve işlemler ile uygulamaya ilişkin izlenmesi gereken usul ve esaslar aşağıda belirtilmiştir:
1- İl sağlık müdürünün görevlendireceği bir sağlık müdür yardımcısı başkanlığında, yataklı tedavi kurumları şube müdürü, ilgili dal uzmanı ve lüzumu halinde ilgili diğer sağlık ve teknik personelin katılımı ile oluşturulan inceleme ve değerlendirme komisyonu kurulur.
2- Yenidoğan yoğun bakım ünitelerinin yerinde incelenmesi ve değerlendirilmesi için kurulacak komisyona dal uzmanı olarak yeni doğan uzmanı, bulunmaması halinde çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı dahil edilir.
3- Yoğun bakım ünitesi için kurulan komisyon yerinde değerlendirme sırasında; ilgi (b) de kayıtlı Bakanlık genelgesinde yer alan planlama ile belirlenen seviye ve yatak sayısı, personel durumu, cihaz sayısı ve benzeri özellikleri dikkate alır ve raporda ayrıntılı olarak belirtir.
4- Yenidoğan yoğun bakım üniteleri için kurulan komisyon raporunu ilgi (a) da kayıtlı Bakanlık genelgesinde belirtilen şartlara uygun olarak düzenler ve imza altına alır. Raporda, incelenen ünitenin yatak sayısı, hizmet düzeyi, personel durumu, cihaz sayısı ve benzeri özellikler ayrıntılı olarak belirtilir.
5- Komisyon raporu uygun ise rapora istinaden valilik onayı alınarak onay ile birlikte komisyon raporunun da Bakanlığa gönderilmesi zorunludur.
6- Komisyon incelemesi sonrası yapılan değerlendirmede tespit edilen noksanlıklar da raporlanarak bir örneği ilgili kurum baştabipliğine tebliğ edilir ve noksanlığın niteliğine göre verilecek süre içerisinde tamamlanması istenir. Verilen süre sonunda ilgili kurum baştabipliklerce noksanlıkların giderilerek tekrar başvuru yapılması zorunludur.
Uygulamanın yukarıda belirtilen esaslar dahilinde yürütülmesi ve tescil işlemleri en geç 31/12/2009 tarihine kadar tamamlanarak Bakanlığımıza intikalinin sağlanması, yoğun bakım ve yenidoğan yoğun bakım üniteleri ile ilgili verilerin her ay sonunda düzenli ve noksansız olarak Bakanlığımız web uygulamaları bölümündeki Hastane Bilgi Formlarına işlenmesinin sağlanmasını ve bu genelge ile istenilen iş ve işlemlerin belirtilen sürede tamamlanmasından il sağlık müdürleri ile kurum baştabiplerinin doğrudan ve müteselsilen sorumlu oldukları hususlarının ilgililere tebliğini önemle arz ve rica ederim.
Prof.Dr.Nihat TOSUN
Bakan a.
Müsteşar V.
Dağıtım:
A Planı
Maliye Bakanlığı (Bütçe Mali Kontrol Genel Müdürlüğü)
Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı
Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı
Başbakanlık Vakıflar Genel Müdürlüğü