Akdeniz Sağlık

Sağlıklı beslenme adına size önerilen yiyecekleri yaz aylarında daha kolay bulursunuz.

Üstelik yaz meyveleri genellikle daha tazedir, doğaldır, hormonsuz ve lezzetlidir. Çoğunun fiyatları diğer mevsimlere göre daha makul düzeye inmiştir. Yaz meyvelerinin neredeyse tamamı doğal eczanenin bir birinden güçlü ilaçları gibidir. Hem yazın tadını daha çok çıkarmak, hem de vücudunuzu önümüzdeki kışa ve daha sağlıklı bir geleceğe hazırlamak istiyorsanız yaz meyvelerinden daha çok yararlanmayı unutmayın.

Yaz meyveleri deyince aklınıza ilk önce hangileri gelir bilmiyorum ama benim aklıma hemen karpuz geliyor. Karpuz yüksek su içeriği, likopen ve betasterol zenginliği, düşük kalorisi ve mineral-vitaminden zengin yapısıyla yaz aylarının favori meyvesi. Bu mükemmel antioksidan kaynağının tam bir C vitamini deposu olduğu bir büyük dilim karpuzun günlük C vitamini ihtiyacının yüzde 80'ini, beta-karoten ihtiyacının ise yüzde 30'unu karşıladığı biliniyor. Beta-karoten ve likopen sayesinde karpuz tam bir cilt yenileyicisi gibi çalışıyor.

Bu iki antioksidan hem cildi besleyip destekliyor, hem de güneş ışınlarından daha az zarar görmenizi ve cildinizin mükemmel bir şekilde bronzlaşmasını sağlıyor. Karpuzdaki betasterol isimli madde ise cinsel gücü destekliyor. Bu mükemmel yaz meyvesi ciddi bir potasyum ve posa kaynağı. Karpuz aynı zamanda düşük kalorili bir yiyecek. Yani diyet yapanlar da onu çok seviyor.

Peki karpuzun hiçbir kusurlu yanı yok mu? Elbette ki var. Her güzel şeydeki gibi bazı ufak tefek kusurlar karpuzda da mevcut. Örneğin karpuz glisemik yükü fazla meyvelerin başında geliyor. Yani kana hızla karışan bir şeker gücüne sahip. Bu nedenle abartılmadan tüketilmesinde fayda var.

ŞEFTALİ POTASYUM VE KİRAZ ANTİOKSİDAN DEPOSU

Sıcak yaz günlerinin lezzetli ve bol sulu meyvelerinden biri de şeftali. Şeftali de neredeyse tıka basa beta-karoten, potasyum ve posa ile yüklüdür. Düşük kalorili ve düşük glisemik yüklü bir meyve olduğundan kilo sorunu olanlara ve diyabetlilere önerilir.

Mevsimi geçmek üzere ama yaz meyveleri arasına kirazı da eklemelisiniz. Kiraz özellikle koyu renginin içine gizlenen antioksidan maddeler ve elajik asit isimli bitkisel kimyasal nedeniyle son zamanlarda müthiş bir popülarite kazandı. Elajik asidin çok etkili bir kanser savaşçısı ve mükemmel bir cilt koruyucu olduğundan kimse kuşku duymuyor.

KAYISI KANSIZLIĞI ÖNLÜYOR

Yaz meyveleri arasında glisemik gücü en düşüğü hangisi diye sorarsanız kayısı cevabını işaretlemenizi öneririm. Bir orta boy kayısı 10 kalori civarında ve glisemik yükü 50'nin altında. Bu, kayısının hem düşük kalorili, hem de düşük glisemik yüklü bir meyve olduğunu gösteriyor. Diyet yapıyorsanız meyve seçimlerinize kayısı eklemeyi unutmayın. Kayısıda bol miktarda beta-karoten ve likopen var. Likopen özellikle kayısının pembe kırmızı bölümlerinde yer alıyor. Sarı rengi arttıkça beta-karoten oranı da yükseliyor.

Kayısıda potasyum miktarı muzdan daha da fazla. Posa içeriği yönünden de muzu aratmıyor. Bu nedenle kabızlık sorunu çekenlere ısrarla kayısı tavsiye ediliyor. Kayısı aynı zamanda güçlü bir demir deposu. Özellikle periyodik dönemlerinde fazla miktarda kan kaybeden kadınların, demir yetmezliği sorunu çekenlerin, genç kızların, hamile annelerin kayısıyı sofralarından eksik etmemesinde yarar var. Biz kurutulmuş kayısıyı da taze kayısı kadar el üstünde tutuyoruz. Kurutma sürecinde kullanılan sülfit gibi bazı maddelere alerjisi olanlara güneşte kurutulmuş kayısıyı tavsiye ediyoruz.

KAVUN VE ELMA KOLESTEROLÜ AZALTIYOR

Kavuna gelince... Kavun da tam bir beta-karoten ve potasyum deposu. Ayrıca posadan da çok zengin. C vitamini ve potasyum yönünden de güçlü. Kavunun bağırsak kanserini önlemede, kabızlıkla mücadelede ve kolesterol seviyesini kontrolde faydalı olabileceğini gösteren çok sayıda bulgu var. Orta boy bir elmanın 50-80 kalori enerji değeri var. Posadan zengin ve tokluk hissi sağlayıcı yapısı nedeniyle elma mükemmel bir diyet desteğidir. Bir orta boy elmada neredeyse 4-5 gr posa vardır. Bu bir günde almanız gereken miktarın beşte birini karşılar. Elmada kolesterolü azaltan bitkisel steroller ve pektin maddesi de bol miktarda bulunuyor. Pektinin özellikle kalın bağırsak kanserine karşı da koruyucu olduğu düşünülüyor. Kısacası 9. Cumhurbaşkanımız Süleyman Demirel'den öğrendiğim İngiliz atasözünün geçerliliği gittikçe artıyor: Günde bir elma giren eve doktor girmez!

YABAN MERSİNİ TEFLON ETKİSİ YAPIYOR

Yaz meyvelerinin arasına kırmızı yaban mersinini de koymayı ihmal etmeyin. Bu mükemmel antioksidan deposuna ayı üzümü veya keçi yemişi diyenler de var. Yaban mersini idrar yolu enfeksiyonlarının en önemli etkeni e.coli bakterilerinin idrar yollarına yapışmasını engelliyor. Yani bu meyvenin veya suyunun idrar yollarında bir çeşit "teflon etkisi" yarattığı kabul ediliyor. Özellikle sık idrar yolu enfeksiyonu geçirenlere saf yaban mersini suyu özellikle tavsiye ediliyor. Yaban mersininin etkin bir antioksidan korunma sağladığını da bir kenara not edin.