Akdeniz Sağlık

Sağlık Bakanlığı Özel Hastaneler Hizmet Kalite Standartları Rehberinden alınmıştır

2.2 GÖRÜNTÜLEME HİZMETLERİ
2.2.1 Radyoloji ünitesi hizmet sunumu için gerekli şartları taşımalıdır.
AMAÇ: Hastane idaresince teknik ve personel kapasitesi göz önüne alınarak
görüntüleme hizmetleri ile ilgili süreçlerin en iyi şekilde planlanması; hasta
mahremiyetinin sağlanması; riskli girişimsel radyolojik işlemler öncesinde hasta ve
yakınlarının bire bir sözlü ve yazılı olarak bilgilendirilmesi ve onayının alınması; hasta
güvenliğini tehdit edebilecek tetkik sonuçları elde edildiğinde, ilgili hekimin en kısa
zamanda bilgilendirilmesi; başka bir görüntüleme merkezinden hizmet alımı yapılıyor
ise denetiminin ve hastaların bilgilendirilmesinin sağlanmasıdır.
2.2.1.1 Tetkik randevu ve sonuç verme işlemleri (CT, MR ve ultrason vb.) için
süreçler tanımlanmalıdır.
a) Hastanede tetkik sonuçlarının ve randevu tarihlerinin verilme sürelerine ilişkin
yazılı bir politika bulunmalıdır.
b) Belirlenen sürelerden ilgili çalışanların bilgi sahibi olmaları sağlanmalıdır.
c) Sonuç verme süreleri hasta ve yakınlarının görebileceği, anlayabileceği şekilde
ilan edilmelidir.
d) İstatistiksel olarak gecikmiş sonuçlar ve randevu süreleri ile ilgili çalışma
yapılmalı, gecikme nedenleri belirlendikten sonra iyileştirme faaliyetleri
gerçekleştirilmeli ve kayıt altına alınmalıdır.
NOT:
• Randomize hasta seçilerek, otomasyondan veya hekim istem formundaki
tarih ile randevu verilen tarih karşılaştırılarak belirlenen süreye uygunluk
değerlendirilebilir.
• Rapor ve randevu süreleri için değerlendirmeden önceki son dört aylık
veriler esas alınır. Polikliniğe (acil poliklinik hariç) başvuran hastalar için
değerlendirme yapılır. Randevu süreleri için kontrol hastaları değerlendirme
dışıdır.
2.2.1.2 Her bir görüntüleme odası için hasta mahremiyetini sağlamaya yönelik
soyunma odası veya perde/paravanla ayrılmış soyunma alanı olmalıdır
a) Her bir görüntüleme odasında ayrı bir soyunma odası veya paravanla ayrılmış
ayrı bir bölüm bulunmalıdır.
63
b) Hastaların görüntüleme salonuna tek tek alınmaları sağlanmalıdır.
2.2.1.3 Riskli girişimsel işlemler için hasta rızası alınmalıdır.
a) Hastane; riskli girişimsel işlemde hasta bilgilendirmesi ve bilgilendirilmiş rıza
alımı ile ilgili politikalarını yazılı olarak belirlemelidir.
b) Riskli girişimsel işlem öncesinde; işlemi kimin yapacağı, işlemin amacı, süresi,
komplikasyonları gibi konularda hasta ve yakınları bire bir sözlü ve yazılı olarak
bilgilendirilmeli, bu kişilerin anlatılanları tam olarak anladığından emin olunmalı,
rızası alınıp imzalatılarak, kayıtları tutulmalıdır.
a) Bilgilendirme, riskli girişimsel işlemi yapacak olan hekim tarafından yapılmalı ve
rıza formu aynı hekim tarafından isim ve unvan belirtilerek imzalanmalıdır.
2.2.1.4 Başka bir görüntüleme merkezinden hizmet alımı yapılıyor ise, hastaların
bu konuda bilgilendirilmesi, tetkik sonuçlarının hastaya ne şekilde ulaştırılacağı
gibi konularla ilgili yazılı bir düzenleme olmalıdır.
a) İlgili özel hastanede, hizmetin bu yol ile karşılandığı konusunda hastaya ve/veya
yakınlarına bilgi verilmelidir.
b) Görüntüleme tetkikini gerçekleştiren kurum veya kuruluş ismi ve adresi tetkik
sonuç raporunda yer almalıdır.
c) Tetkik sonuçları, hizmet satın alınan kurum veya kuruluş tarafından
gecikmeksizin güvenli bir şekilde gönderilmelidir.
2.2.2 Kateter Laboratuvarı (koroner anjiografi ünitesi) hizmet sunumu için
gerekli şartları taşımalıdır.
AMAÇ: Kateter Laboratuvarlarında; hasta kimlik doğrulaması ve hasta bilgilendirilmesi
ile ilgili süreçlerin kontrolünün sağlanması ve temizlik ve sterilizasyon kurallarının
belirlenmesi ve bu kuralların uygulanmasıdır.
2.2.2.1 Girişimsel işlem öncesi kimlik doğrulama yapılmalıdır.
a) Kateter işlemi sırasında hasta kimlik bilekliği takılı olmalıdır.
64
b) Kateter işlemine başlamadan önce, hasta kimlik bilekliğindeki belirleyiciler
(hastanın adı-soyadı, T.C kimlik no, doğum tarihi, doğum yeri, protokol no vb.
bilgiler) kontrol edilmelidir.
c) İşlem öncesi, hasta kimliği aktif iletişim tekniği ile doğrulanmalıdır.
2.2.2.2 Girişimsel işlem uygulanacak olan hastanın rızası alınmalıdır.
a) Hastane; kateter işleminde hasta bilgilendirmesi ve bilgilendirilmiş rıza alımı ile
ilgili politikalarını yazılı olarak belirlemelidir.
b) Kateter işlemi öncesinde; işlemi kimin yapacağı, işlemin amacı, süresi,
komplikasyonları gibi konularda hasta ve yakınları bire bir sözlü ve yazılı olarak
bilgilendirilmeli, bu kişilerin anlatılanları tam olarak anladığından emin olunmalı,
rızası alınıp imzalatılarak, kayıtları tutulmalıdır.
c) Bilgilendirme, kateter işlemini yapacak olan hekim tarafından yapılmalı ve rıza
formu aynı hekim tarafından isim ve unvan belirtilerek imzalanmalıdır.
2.2.2.3 Kateter Laboratuvarının temizliği ve dezenfeksiyonu ile ilgili yazılı bir
düzenleme yapılmış olmalıdır.
2.2.2.4 Kateter Laboratuvarında kullanılan malzemelerin kullanım sonrası bakımı
ve sterilizasyona hazırlanması ve sterilizasyonu ile ilgili yazılı bir düzenleme
bulunmalıdır.
2.2.3 Hastanede, radyasyon güvenliği ile ilgili önlemler alınmalı ve gerekli
düzenlemeler yapılmalıdır.
AMAÇ: Hastanede radyasyon güvenliği ile ilgili önlemlerin alınması ve gerekli
düzenlemelerin yapılmasıdır.
AÇIKLAMA: Direk Röntgen Üniteleri, Nükleer Tıp, ESWL üniteleri, Radyoterapi üniteleri
gibi radyasyon ile çalışılan birimlerde sorgulanacaktır.
NOT: Hastanede radyasyon yayan herhangi bir cihaz bulunması halinde radyasyon
güvenliğiyle ilgili bütün Özel Hastane HKS değerlendirilir.
65
2.2.3.1 Radyasyon Güvenliği El Kitabı oluşturulmalıdır.
a) Radyasyon Güvenliği el kitabı radyasyon uygulamalarının yapıldığı bölümlerde
çalışanların, halkın ve hastaların radyasyondan korunmasını ve kaynak
güvenliğini sağlamak amacıyla tüm radyasyonla çalışılan bölümlerdeki çalışma
imkânları ve şartlarını içermelidir.
b) El kitabı, tehlike durumlarında müdahale kurallarını içermelidir.
2.2.3.2 Tüm görüntüleme cihazlarının bakım, kalibrasyonlar bir plan dâhilinde
yapılmalıdır.
a) Tüm görüntüleme cihazlarının periyodik bakımları ve kalibrasyonları ile ilgili plan
bulunmalıdır.
b) Bakım ve kalibrasyon işlemleri planlanan zaman dilimlerinde yaptırılmalı ve
kayıtları tutulmalıdır.
c) Cihazların üzerinde kalibrasyonla ilgili etiketler bulunmalıdır.
2.2.3.3 Radyoloji ünitesinde çalışan personelin dozimetre takipleri öngörülen
sürelerde yapılmalıdır
a) Radyoloji ünitesinde dozimetre takibi ile ilgili süreç tanımlanmalıdır. Türkiye
Atom Enerjisi Kurumunca önerilen takip sürelerine uyulmalıdır.
2.2.3.4 Hastane yönetimi radyoloji ünitesinde çalışan sağlık personeli için, çekim
esnasında gerekli koruyucu önlemleri almalıdır.
a) Personelin, çekim esnasında koruyucu önlemleri (kurşun önlük, kurşun gözlük,
kurşun eldiven, tiroid koruyucu, koruyucu paravan v.b.) alması sağlanmalıdır.
2.2.3.5 Çekim esnasında hastanın yanında bulunan hasta yakını ve ebeveynlerin
de kurşun yelek kullanmaları sağlanmalıdır.
2.2.3.6 Radyoloji ünitesinde bulunan kurşun yelekler uygun nitelikte olmalıdır.
a) Radyoloji ünitesinde yeterli sayıda ve personel için uygun farklı ebatlarda kurşun
yelek bulunmalıdır.
66
b) Ünitede bulunan kurşun yelekler hasar görmemiş olmalıdır.
c) Kurşun yeleklerin en az 6 ayda bir olmak üzere röntgen filmi çekilerek sağlam
olup olmadığı kontrol edilmelidir. Ayrıca düşme buruşma gibi durumlarda, hasar
gördüğüne dair şüphe varsa bu işlem tekrarlanır.
d) Kurşun yeleklerin uygunluğu radyoloji uzmanı tarafından onaylanmalıdır.
2.2.3.7 Radyoloji ünitesinin TAEK lisansı olmalıdır.
a) Radyoloji ünitesinde bulunan tüm cihazların faaliyete başlamadan önce Türkiye
Atom Enerjisi Kurumundan (TAEK) alınmış olan lisansları ve periyodik olarak
yapılan muayene ve vize evrakları bulunmalıdır.
2.2.3.8 Radyasyon denetimli alanlarda görev yapanların hematolojik tetkikleri
yılda en az bir kez yapılmalıdır.
a) Radyoloji kliniğinde çalışan personelin işe girişinde tetkikleri yapılıp kaydedilmiş
olmalıdır.
b) Radyoloji ünitesinde çalışan personelin yılda en az bir kez rutin hematolojik
tetkikleri yapılmalı ve bu tetkiklerin ilgili uzman hekimlerce değerlendirilmiş
raporları bulunmalıdır.
2.2.3.9 Denetimli alanların girişlerinde ve bu alanlarda radyasyon uyarı
levhaları bulunmalıdır.
a) Radyoloji Laboratuvarı girişinde, laboratuvar alanı içinde ve bu alan ile bağlantılı
hastane koridorlarında aşağıdaki yönlendirme, uyarı ve güvenlik işaretleri
kolaylıkla görülebilecek, anlaşılabilecek şekilde uygun yerlere bulundurulmalıdır:
• Radyasyon alanı olduğunu gösteren temel radyasyon simgeleri,
• Radyasyona maruz kalma tehlikesinin büyüklüğünü ve özelliklerini
anlaşılabilir şekilde gösteren simge ve renkleri taşıyan işaretler,
• Gebe veya gebelik şüphesi taşıyanlara yönelik uyarı levhalarının
bulunması,
• Bölgelerde geçirilecek sürenin sınırlandırılması ile koruyucu giysi ve
araçlar kullanılması gerektiğini gösteren uyarı işaretleri.
67
2.2.3.10 Tekrar edilen çekim sayıları tespit edilerek, düzeltici ve önleyici
çalışmalar yapılmalıdır.
a) Tekrar edilen çekimler, tekrar çekim sebepleri ve çekimi yapan personel ismi
kayıt altına alınmalıdır.
b) Bölüm sorumluları tarafından tekrar eden çekim sayıları değerlendirilmeli, bu
sayılar belli aralıklarla yorumlanmalı ve sebepleri araştırılarak gerekli
düzenlemeler, düzeltici ve önleyici çalışmalar yapılmalıdır. Bütün bu faaliyetler
kayıt altına alınmalıdır.
2.2.3.11 Nükleer tıp kliniğinde radyoaktif madde ile tedavi gören hastalar
kontrol altında tutulmalıdır.
a) Tedavi amaçlı radyoaktif madde alan hastaların normal muayene için gelen
hastalardan ayrımı sağlanmalıdır.
b) Radyoaktif hastaların bekleme odaları, kullandıkları lavabo ve tuvaletleri
tamamen diğer klinik işleyişinden bağımsız olmalıdır.
c) Bulundukları bekleme, dinlenme veya yatak odaları zırhlı olmalıdır.
d) Bu hastalara ait radyoaktif çıktıların (kan, dışkı, idrar v.b.) normal kanalizasyona
belli bir süre sonunda (radyasyonun değerinin kabul edilebilir sınırlara
düşmesinden sonra) karışması sağlanmalıdır.
e) Radyoaktif madde alan hastaların yaydıkları radyasyon, yönetmelik ile
belirlenmiş kabul edilebilir sınırlara düşünceye kadar hastaların tecridi
sağlanmalıdır.
f) Radyoaktif madde alan hastalar evde yakın çevresini korumaya yönelik alması
gereken önlemler konusunda bilgilendirilmelidir.
68