Yaşlı devlet adamlarından biri Konfüçyüs’ e sordu; insanları nasıl ciddi ve sadık kılabilirim ki hevesle çalışsınlar?’
Konfüçyüs dedi ki; ‘onlara başkanlık ederken saygınlığı eksik etme ki ciddi olsunlar. Babaca ve şefkatli ol ki, sadık olsunlar. İyiyi teşvik et, acemiye öğret ki hevesli olsunlar.”
Konfüçyüs
Yeni bir yıl olan 2008 yılına girerken hepimizde çeşitli alanlarda ve şekillerde bir yenilik yapma, yeni bir şeylere ulaşma beklentisi ve duygusu maksimum düzeye ulaştı. Neden yenilik istiyoruz, eski sistemlerden, tarzlardan sıkıldık mı, eski tarz ve sistemler artık bize yetmiyor mu, yada bizi daha ileriye taşımıyor mu, yada yenilik artık bir zorunluluk mu? Cevap evet… evet artık her şey değişiyor, sürekli değişiyor. Şöyle bir düşünelim 1990 yılına yeni bir yıl diye girerken ki anlayışlar, davranış modelleri, çevre koşulları, ilişkiler, teknoloji, vs. şimdi 2008 girdiğimiz şu günlerde 1990 yılını karşılaştırdığımızda bir çok şeyin değiştiğini göreceğiz. Hayata bakış açıları beklentiler, memnuniyetler, memnuniyetsizlikler her şey, her şey değişiyor… ama hızlı ama yavaş…Öncelikle oturup bunları kendi açımızdan düşünmeliyiz. Var olan halihazır durumda neleri iyi yapıyoruz, neleri değiştirmeliyiz, biz dışımızda ki dünyanın neresindeyiz… çok iyi tespit etmeliyiz. Elbette çok kapsamlı bir konu yenilik… ben bu bütün yenilikler içerisinde yeni olmayan ancak artık bu kavramın, iş yaşantımız açısından işverenlerin ve yöneticilerin önümüzde ki dönemler için bir yenilik olarak benimsemeleri ve uygulamaya geçirmeleri halinde başarıya giden yolda büyük bir adım atmış olacaklarını ifade etmek istiyorum… Bu yeni olmayan ancak yenilik olarak uygulayacağımız kavram MOTİVASYON….dur…
Motivasyon çok kapsamlı bir konu olduğundan burada fazlaca detaya girme şansımız yok. Teorilerden kurallardan bahsetmeyeceğim.. O kadar önemli kaçınılmaz bir olgu ki öneminden de bahsetmeyeceğim. Günümüz iyi yönetişim
bakış açısından işletmelerde kaynak kullanımının çok önemli olduğunu hepimiz biliyoruz. Biliyoruz da sanki en önemli kaynak olan insan kaynağının önemini zamanla unutuyoruz. Bu önemli kaynağın stratejik görevini unutmayalım. Çünkü işletme de ki diğer bütün kaynakları kullanan unsur insan kaynağıdır. Peki biz bu kaynağımıza iyi bakım yapıyor muyuz… Biz otomobillerimize, araç ve edavatlarımıza periyodik bakımlar yapıyoruz. Peki çalışanlarımıza aynı hassasiyeti gösteriyor muyuz… pek değil … şimdi yenilikler yapma zamanı ise yeni yılda 2008 de çalışanlarımızın en önemli verimlilik arttırıcı bakım unsuru olan motivasyonu hemen şimdi devreye sokalım.
Çalışanların yüksek motivasyona ve başarı azmine sahip olmaları için, başarının sağlanmasına imkan veren sistemler ve davranış modelleri benimsenmelidir. Bu başarının uygun biçimde takdir edilmesi kişiyi daha da motive edecek, işine bağlanmasını ve daha iddialı hedefler koymasını sağlayacaktır. Bütün bunlar işletmenin başarısına artı katkı olarak yansıyacaktır.
Motivasyon araçlarından bazıları şöyle sıralayabiliriz,
• Etkin iletişim
• Takdir etme
• İş güvenliği
• Kararlara katılım
• Yükselme olanakları
• Yeterli ve adil ücret sistemi
• Sorumluluk verme
• Yapılmaya değer bir iş olduğuna inandırma
• Kendini gösterme ve yeteneklerini kullanabilme olanakları
• Eğitim olanakları
• Örgüt politikasının açıklığı
• Örgüt içi birimler arasındaki uyum
• Çalışanlar arasındaki iyi arkadaş ilişkileri
• Yeni işe başlayanlara gösterilen ilgi
• Kişiliğe saygı
• Konut ve ulaşım olanakları
• Uygun çevresel koşullar
Yukarıda sayılan olumlu davranış modellerini yanında motivasyonu olumsuz yönde etkileyen faktörlerinin bazıları ise şöyledir.
• Alay,
• Aşağılama,
• Sözlü olarak incitme,
• Azarlama,
• Saldırma,
• Cezalandırma,
• Haklarını geri alma.
İşletmelerin başarılarına büyük katkı sağlayacak olan, gelişen ve değişen bakış açıları içinde motivasyonun hak ettiği yeri almasını diliyorum.
Yolunuz açık olsun…
Aziz Serçe