Röntgen ve Radyoloji Hzimetleri Mevzuatları
YATAKLI TEDAVİ KURUMLARI İŞLETME
YÖNETMELİĞİ
D - LABORATUVAR HİZMETLERİ
Madde 15 - Laboratuvar hizmetleri; poliklinik ve servis hastaları ile gereğinde Sağlık Bakanlığının halk sağlığı gibi diğer laboratuvar ihtiyaçlarını karşılayacak nitelikte ve ayrıca poliklinik laboratuvarı bulunmayan yataklı tedavi kurumlarında servis ve polikliniklere göre merkezi bir yerde düzenlenir.
Laboratuvarlara muayene materyalleri, ilgili poliklinik ve klinik tabipleri tarafından usulüne uygun olarak doldurulmuş laboratuvar istek kağıtları (EK 14 Form 65 - Ek 13 Form 64) ve diğer sağlık kurumlarından resmi evrak ile gönderilir. Laboratuvar hizmetleri tutulacak bir deftere kaydedilir. (EK 48 Form 107)
D - LABORATUVAR ŞEF VE UZMANLARININ GÖREV VE YETKİLERİ
Madde 115 - Yataklı tedavi kurumlarında büyüklüğüne ve fonksiyonuna göre bakteriyoloji, biyokimya, patolojik, anatomi, hormon, nükleer tıp, hematoloji ve radyoloji gibi çeşitli laboratuvarlardan birkaçı veya hepsi bulunabilir.
a) Hastanelerin bakteriyoloji, biyokimya, hematoloji, patolojik anatomi radyoloji ve sair laboratuvarlarında görevli şef ve uzmanlar, laboratuvarlarına gelen kendi şubeleri ile ilgili bütün tetkik ve tahlilleri, serolojik ve biyolojik teamül ve testleri yapmakla yükümlüdürler.
Ölen hastalardan, (87 inci maddedeki açıklamaya göre) lüzum görülenlere otopsi yapmak, ameliyat veya otopsi ile alınan organ ve parçalarını muhafaza etmek ve gerekli preparatları hazırlamak, muayene ve tetkik neticelerini raporla ait olduğu servise bildirmek, koleksiyon ve müze yapmak, patolojik anatomi uzmanlarının görevleridir.
Bazı laboratuvar uzmanları noksan bulunan kurumlarda, mevcut laboratuvar uzmanları kendi uzmanlık dallarına yakın şubelerin de basit muayene ve tahlillerini yaparlar.
b) Resmi müracaatları karşılayacak laboratuvar bulunmayan il ve ilçelerde bu muayeneler baştabibin izni ile başka kurum laboratuvarlarında ücret karşılığında yaptırılır.
Özel laboratuvar bulunmayan yerlerde halk tarafından istenilen özel muayeneler, baştabibin izni ve yürürlükteki usullere göre ücretli yapılır.
c) Rontgen teşhis şef ve uzmanları, servis ve polikliniklerden tabiplerin muayene fişi ile gönderdikleri hastaların gerekli radyolojik tetkiklerini yapmakla yükümlüdür.
Radyolojik muayene için gönderilen hastaların fişlerine, gönderen uzman hastalığın mahiyeti ve yapılacak işlem hakkında gerekli bilgileri yazar. Radyoloji uzmanı da muayene neticesini kanaatiyle birlikte açık bir şekilde yazarak filmler ile beraber ilgili uzmana gönderir. Filmlere hastanın ismi, protokol numarası ve filmin çekildiği tarihi yazar. Birden fazla film çekildiği takdirde, kaç film gönderildiği fişine işaret edilir.
d) Radyoloji uzmanları, laboratuvar için alınan çekilmemiş filmlerin deftere kaydedilmesinden, çekilen filmlerin ölçüleri ve sayıları ile hangi hasta için çekildiğinden, protokol numarası, ismi ve tarihi ile yazılmasından, bozuk çıkanların usulüne göre imhasından sorumludurlar.
Poliklinik hastalarının filmlerinin ilgili uzmanlar tarafından görülmesiyle iadesinden sonra röntgen arşivinde muhafaza edilmesi sağlanır. Poliklinik röntgen raporları iki kopyalı olarak hazırlanır ve biri hastaya verilir.
Servislerden gönderilen hastaların filmleri servis dosyalarında saklanmak üzere servise gönderilir.
Kurumda çekilmiş olan filmler, filmi hastalar temin etmiş olsalar dahi, hiçbir suretle dışarıya verilemez. Ancak; adli bir kovuşturma için ilgili resmi makamlarca istenilirse kovuşturma sonunda iade edilmek üzere verilebilir.
Ancak, hasta isterse fiyat tarifesindeki ücretin 2 mislini ödemek şartıyla, kendisine ikinci bir grafi yapılır ve film kendisine verilir.
e) Radyoterapi uzmanı, ışın tedavisi için kendisine gelen hastaları muayene ederek radyoterapi endikasyonunu koyar.
Tedavi planı hazırlanmasında lüzumlu bilgileri radyasyon fizikçisine verir. Fizikçinin bulunmadığı hallerde planı ve fizikçinin diğer görevlerini olanaklar ölçüsünde kendisi yapar.
Radyoterapinin devam ettiği sürece, hastalığın seyrini yakından izlemek amacıyla belirli zamanlarda muayene ve kontrol eder.
Radyoterapi uzmanı, gerektiğinde hastayı gönderen uzmanla hasta hakkında görüşmeler yapar.
Laboratuvarlarında bulunan tedavi cihazlarının çalışmalarını sık sık kontrol ile gerektiğinde kalibrasyonlarını yaptırır.
Bu uzmanlar radyoterapi, fizik tedavi, rehabilitasyon için dışarıdan gelen hastaların baştabip tarafından kendilerine gönderilmesi halinde usulüne göre gerekli tedavileri yaparlar.
f) Laboratuvar şef uzmanları kendi laboratuvarlarında bulunan tıbbi cihaz, alet, malzeme ve kimyevi maddeler ile bütün demirbaş eşyanın muhafazası ile tüketim maddelerinin yerinde ve ekonomik kullanılmasından sorumludurlar.
Tecrübe hayvanları bulunan laboratuvarlarda bunların bakım, beslenme ve yetiştirilmesine bu laboratuvarların sorumlu şef veya uzmanları nezaret ederler.
N - RADYASYON FİZİKÇİSİNİN GÖREV VE YETKİLERİ
Madde 127 - Radyasyon fizikçisinin (Sağlık fizikçisi) yüksek fizik mühendisi olması şarttır. Bitirdiği yüksek okul ders programında bu dersi okumuş ve mastır yapmış olanlar tercih edilir. Bulunmadığı takdirde bu konuda en az beş sene çalışmış olanlar tercih edilir. Birden fazla olduğu takdirde içlerinden en kıdemlisi şef olarak seçilir. Teşhis, tedavi, araştırmada radyoterapi uzmanının isteğine göre kullanılacak iyonize ışının cins ve kaynaklarını seçer.
Radyoterapi uzmanından tedavi konusunda aldığı bilgiler ışığında hastanın tedavi planını yapar, izodoz eğrilerini çizer, planın uygulanmasında hazır bulunur.
Radyasyon fizikçisi, radyo izotop maddeleri ve iyonize ışın kaynaklarını usulüne uygun olarak depo ve muhafaza eder.
Bu madde ve kaynakları kullanılmaya hazırlar ve kullanma ve muhafaza yerlerine nakledilmesini sağlar. Uygulama esnasında gerekli korunma tedbirlerini alır. İzotoplu hastaları tecrit eder ve onlardaki izotop artıklarını zararsız hale getirir. Bu işlemde kullanılan alet ve malzemeyi radyoaktiviteden arıtarak yeniden kullanılacak hale getirir. İzotoplu cenazelerin muhafaza ve defnedilmesinde gerekli tedbirleri alır.
Radyasyon fizikçisi, radyo aktif materyalle çalışanların ve iyonizan ışınların etkisine uğrayanların alabilecekleri maksimum dozları tespit ederek alınan ışının zararlı düzeye gelmesinden önce bu kimselerin radyoterapi uzmanının bilgisi altında tehlikeli sahadan uzaklaştırılmalarını sağlar.
Laboratuvarda bulunan radyasyon cihaz ve kaynaklarını ışın bakımından kontrol ederek lüzum görülenlerin kalibrasyonunu yapar.
Radyoterapi bölümünde bulunan uzmanlık eğitimi görenlerin ve teknik personelin eğitiminde radyoterapi uzmanına yardımcı olur.
D - LABORATUVAR TEKNİSYENİNİN GÖREV VE YETKİLERİ
Madde 140 - Laboratuvara gelen muayene materyalini analize hazırlar. Acil tetkikleri ayırır ve önce yapılmasını sağlar. Muhafazası gereken tahlil materyalini usulüne göre muhafaza eder.
Laboratuvar şef ve uzmanın kontrolü altında basit laboratuvar tahlillerini yapar.
Standart solüsyon, kültür vasatları, boyalar ve antikoagülanları formüllerine göre hazırlar. Laboratuvar uzmanının hizmetle ilgili diğer emirlerini yerine getirir.
Laboratuvarda kullanılan cam eşya ve aletleri uzmanın direktifine göre temizler ve otoklavdan geçirir.
Malzeme ve cihazların devamlı kontrol ve sayımını yaparak ihtiyaçları zamanında amirine bildirir, defter kayıtlarını tutar, Kan ve Plazma kapaklarını kapayıp, ambalajlarını yapar ve dolabında saklar.
Laboratuvar hayvanlarının bakımı ile kafeslerinin temizliği ve etiketlerinin konulmasına sağlar.
Laboratuvar temizliğini yaptırır. Devamlı temiz ve düzenli olmasını sağlar.
Gerekli görülen hastaların tahlil materyalini bizzat hasta yatağında iken alır.
E - RÖNTGEN TEKNİSYENİNİN GÖREV VE YETKİLERİ
Madde 141 - Uzman tarafından yapılması gereken özel bilgi ve tekniği icap ettiren grafiler, tüm skopiler, skopi ile ilişkili grafiler dışında kalan her türlü radyografileri yapar
Filimlerin banyolarının yapılmasını ve raporları ile beraber ilgili servis ve polikliniklere imza karşılığında teslim edilmesini sağlar. Grafisi yapılacak hastaların hazırlanmaları hususunda gerekli bilgiyi verir.
Röntgen teşhis laboratuvarında her türlü araç ve cihazları işletmeye ve kullanmaya hazır bulundurur. Gerektiğinde işletir ve kullanır.
Röntgen arşivinin düzenli olarak çalışmasını sağlar. Laboratuvar istatistiklerini hazırlar.
Laboratuvar ve bütün cihazların bakım, temizlik ve düzenini sağlar. Laboratuvarda çalışan diğer yardımcı hizmetler sınıfı personelinin eğitimlerine yardım eder.YATAKLI TEDAVİ KURUMLARI İŞLETME
YÖNETMELİĞİ
D - LABORATUVAR HİZMETLERİ
Madde 15 - Laboratuvar hizmetleri; poliklinik ve servis hastaları ile gereğinde Sağlık Bakanlığının halk sağlığı gibi diğer laboratuvar ihtiyaçlarını karşılayacak nitelikte ve ayrıca poliklinik laboratuvarı bulunmayan yataklı tedavi kurumlarında servis ve polikliniklere göre merkezi bir yerde düzenlenir.
Laboratuvarlara muayene materyalleri, ilgili poliklinik ve klinik tabipleri tarafından usulüne uygun olarak doldurulmuş laboratuvar istek kağıtları (EK 14 Form 65 - Ek 13 Form 64) ve diğer sağlık kurumlarından resmi evrak ile gönderilir. Laboratuvar hizmetleri tutulacak bir deftere kaydedilir. (EK 48 Form 107)
D - LABORATUVAR ŞEF VE UZMANLARININ GÖREV VE YETKİLERİ
Madde 115 - Yataklı tedavi kurumlarında büyüklüğüne ve fonksiyonuna göre bakteriyoloji, biyokimya, patolojik, anatomi, hormon, nükleer tıp, hematoloji ve radyoloji gibi çeşitli laboratuvarlardan birkaçı veya hepsi bulunabilir.
a) Hastanelerin bakteriyoloji, biyokimya, hematoloji, patolojik anatomi radyoloji ve sair laboratuvarlarında görevli şef ve uzmanlar, laboratuvarlarına gelen kendi şubeleri ile ilgili bütün tetkik ve tahlilleri, serolojik ve biyolojik teamül ve testleri yapmakla yükümlüdürler.
Ölen hastalardan, (87 inci maddedeki açıklamaya göre) lüzum görülenlere otopsi yapmak, ameliyat veya otopsi ile alınan organ ve parçalarını muhafaza etmek ve gerekli preparatları hazırlamak, muayene ve tetkik neticelerini raporla ait olduğu servise bildirmek, koleksiyon ve müze yapmak, patolojik anatomi uzmanlarının görevleridir.
Bazı laboratuvar uzmanları noksan bulunan kurumlarda, mevcut laboratuvar uzmanları kendi uzmanlık dallarına yakın şubelerin de basit muayene ve tahlillerini yaparlar.
b) Resmi müracaatları karşılayacak laboratuvar bulunmayan il ve ilçelerde bu muayeneler baştabibin izni ile başka kurum laboratuvarlarında ücret karşılığında yaptırılır.
Özel laboratuvar bulunmayan yerlerde halk tarafından istenilen özel muayeneler, baştabibin izni ve yürürlükteki usullere göre ücretli yapılır.
c) Rontgen teşhis şef ve uzmanları, servis ve polikliniklerden tabiplerin muayene fişi ile gönderdikleri hastaların gerekli radyolojik tetkiklerini yapmakla yükümlüdür.
Radyolojik muayene için gönderilen hastaların fişlerine, gönderen uzman hastalığın mahiyeti ve yapılacak işlem hakkında gerekli bilgileri yazar. Radyoloji uzmanı da muayene neticesini kanaatiyle birlikte açık bir şekilde yazarak filmler ile beraber ilgili uzmana gönderir. Filmlere hastanın ismi, protokol numarası ve filmin çekildiği tarihi yazar. Birden fazla film çekildiği takdirde, kaç film gönderildiği fişine işaret edilir.
d) Radyoloji uzmanları, laboratuvar için alınan çekilmemiş filmlerin deftere kaydedilmesinden, çekilen filmlerin ölçüleri ve sayıları ile hangi hasta için çekildiğinden, protokol numarası, ismi ve tarihi ile yazılmasından, bozuk çıkanların usulüne göre imhasından sorumludurlar.
Poliklinik hastalarının filmlerinin ilgili uzmanlar tarafından görülmesiyle iadesinden sonra röntgen arşivinde muhafaza edilmesi sağlanır. Poliklinik röntgen raporları iki kopyalı olarak hazırlanır ve biri hastaya verilir.
Servislerden gönderilen hastaların filmleri servis dosyalarında saklanmak üzere servise gönderilir.
Kurumda çekilmiş olan filmler, filmi hastalar temin etmiş olsalar dahi, hiçbir suretle dışarıya verilemez. Ancak; adli bir kovuşturma için ilgili resmi makamlarca istenilirse kovuşturma sonunda iade edilmek üzere verilebilir.
Ancak, hasta isterse fiyat tarifesindeki ücretin 2 mislini ödemek şartıyla, kendisine ikinci bir grafi yapılır ve film kendisine verilir.
e) Radyoterapi uzmanı, ışın tedavisi için kendisine gelen hastaları muayene ederek radyoterapi endikasyonunu koyar.
Tedavi planı hazırlanmasında lüzumlu bilgileri radyasyon fizikçisine verir. Fizikçinin bulunmadığı hallerde planı ve fizikçinin diğer görevlerini olanaklar ölçüsünde kendisi yapar.
Radyoterapinin devam ettiği sürece, hastalığın seyrini yakından izlemek amacıyla belirli zamanlarda muayene ve kontrol eder.
Radyoterapi uzmanı, gerektiğinde hastayı gönderen uzmanla hasta hakkında görüşmeler yapar.
Laboratuvarlarında bulunan tedavi cihazlarının çalışmalarını sık sık kontrol ile gerektiğinde kalibrasyonlarını yaptırır.
Bu uzmanlar radyoterapi, fizik tedavi, rehabilitasyon için dışarıdan gelen hastaların baştabip tarafından kendilerine gönderilmesi halinde usulüne göre gerekli tedavileri yaparlar.
f) Laboratuvar şef uzmanları kendi laboratuvarlarında bulunan tıbbi cihaz, alet, malzeme ve kimyevi maddeler ile bütün demirbaş eşyanın muhafazası ile tüketim maddelerinin yerinde ve ekonomik kullanılmasından sorumludurlar.
Tecrübe hayvanları bulunan laboratuvarlarda bunların bakım, beslenme ve yetiştirilmesine bu laboratuvarların sorumlu şef veya uzmanları nezaret ederler.
N - RADYASYON FİZİKÇİSİNİN GÖREV VE YETKİLERİ
Madde 127 - Radyasyon fizikçisinin (Sağlık fizikçisi) yüksek fizik mühendisi olması şarttır. Bitirdiği yüksek okul ders programında bu dersi okumuş ve mastır yapmış olanlar tercih edilir. Bulunmadığı takdirde bu konuda en az beş sene çalışmış olanlar tercih edilir. Birden fazla olduğu takdirde içlerinden en kıdemlisi şef olarak seçilir. Teşhis, tedavi, araştırmada radyoterapi uzmanının isteğine göre kullanılacak iyonize ışının cins ve kaynaklarını seçer.
Radyoterapi uzmanından tedavi konusunda aldığı bilgiler ışığında hastanın tedavi planını yapar, izodoz eğrilerini çizer, planın uygulanmasında hazır bulunur.
Radyasyon fizikçisi, radyo izotop maddeleri ve iyonize ışın kaynaklarını usulüne uygun olarak depo ve muhafaza eder.
Bu madde ve kaynakları kullanılmaya hazırlar ve kullanma ve muhafaza yerlerine nakledilmesini sağlar. Uygulama esnasında gerekli korunma tedbirlerini alır. İzotoplu hastaları tecrit eder ve onlardaki izotop artıklarını zararsız hale getirir. Bu işlemde kullanılan alet ve malzemeyi radyoaktiviteden arıtarak yeniden kullanılacak hale getirir. İzotoplu cenazelerin muhafaza ve defnedilmesinde gerekli tedbirleri alır.
Radyasyon fizikçisi, radyo aktif materyalle çalışanların ve iyonizan ışınların etkisine uğrayanların alabilecekleri maksimum dozları tespit ederek alınan ışının zararlı düzeye gelmesinden önce bu kimselerin radyoterapi uzmanının bilgisi altında tehlikeli sahadan uzaklaştırılmalarını sağlar.
Laboratuvarda bulunan radyasyon cihaz ve kaynaklarını ışın bakımından kontrol ederek lüzum görülenlerin kalibrasyonunu yapar.
Radyoterapi bölümünde bulunan uzmanlık eğitimi görenlerin ve teknik personelin eğitiminde radyoterapi uzmanına yardımcı olur.
D - LABORATUVAR TEKNİSYENİNİN GÖREV VE YETKİLERİ
Madde 140 - Laboratuvara gelen muayene materyalini analize hazırlar. Acil tetkikleri ayırır ve önce yapılmasını sağlar. Muhafazası gereken tahlil materyalini usulüne göre muhafaza eder.
Laboratuvar şef ve uzmanın kontrolü altında basit laboratuvar tahlillerini yapar.
Standart solüsyon, kültür vasatları, boyalar ve antikoagülanları formüllerine göre hazırlar. Laboratuvar uzmanının hizmetle ilgili diğer emirlerini yerine getirir.
Laboratuvarda kullanılan cam eşya ve aletleri uzmanın direktifine göre temizler ve otoklavdan geçirir.
Malzeme ve cihazların devamlı kontrol ve sayımını yaparak ihtiyaçları zamanında amirine bildirir, defter kayıtlarını tutar, Kan ve Plazma kapaklarını kapayıp, ambalajlarını yapar ve dolabında saklar.
Laboratuvar hayvanlarının bakımı ile kafeslerinin temizliği ve etiketlerinin konulmasına sağlar.
Laboratuvar temizliğini yaptırır. Devamlı temiz ve düzenli olmasını sağlar.
Gerekli görülen hastaların tahlil materyalini bizzat hasta yatağında iken alır.
E - RÖNTGEN TEKNİSYENİNİN GÖREV VE YETKİLERİ
Madde 141 - Uzman tarafından yapılması gereken özel bilgi ve tekniği icap ettiren grafiler, tüm skopiler, skopi ile ilişkili grafiler dışında kalan her türlü radyografileri yapar
Filimlerin banyolarının yapılmasını ve raporları ile beraber ilgili servis ve polikliniklere imza karşılığında teslim edilmesini sağlar. Grafisi yapılacak hastaların hazırlanmaları hususunda gerekli bilgiyi verir.
Röntgen teşhis laboratuvarında her türlü araç ve cihazları işletmeye ve kullanmaya hazır bulundurur. Gerektiğinde işletir ve kullanır.
Röntgen arşivinin düzenli olarak çalışmasını sağlar. Laboratuvar istatistiklerini hazırlar.
Laboratuvar ve bütün cihazların bakım, temizlik ve düzenini sağlar. Laboratuvarda çalışan diğer yardımcı hizmetler sınıfı personelinin eğitimlerine yardım eder.
6 Ekim 2007 CUMARTESİ Resmî Gazete Sayı : 26665
YÖNETMELİK
Sağlık Bakanlığından:
KAMU SAĞLIK HİZMETLERİNDE İYONLAŞTIRICI RADYASYON
KAYNAKLARI İLE ÇALIŞAN PERSONELİN RADYASYON
DOZ LİMİTLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, iyonlaştırıcı radyasyon ile teşhis, tedavi veya araştırmanın yapıldığı yerler ile bu iş veya işlemlerde çalışan kamu sağlık hizmetlerindeki tüm personelin iyonlaştırıcı radyasyondan kaynaklanabilecek risklere karşı radyasyon dozu limitlerini belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, kamu sağlık hizmetlerinde, iyonlaştırıcı radyasyon ile teşhis, tedavi veya araştırmanın yapıldığı yerler ile bu iş veya işlemlerde çalışan kamu personelini kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 31/12/1980 tarihli ve 2368 sayılı Sağlık Personelinin Tazminat ve Çalışma Esaslarına Dair Kanunun 2 nci maddesi ile 13/12/1983 tarihli ve 181 sayılı Sağlık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 43 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Eşdeğer doz: Birimi Sievert (Sv) olup, radyasyonun türüne ve enerjisine bağlı olarak doku veya organda soğurulmuş dozun, radyasyon ağırlık faktörü ile çarpılmış halini,
b) Etkin doz: Birimi Sievert (Sv) olup, insan vücudunda ışınlanan bütün doku ve organlar için hesaplanmış eşdeğer dozun, her doku ve organın doku ağırlık faktörleri ile çarpılması sonucunda elde edilen dozların toplamını,
c) İyonlaştırıcı radyasyon: 100 nm ya da daha kısa dalga boyunda veya 3x1015 Hertz ya da daha yüksek frekansta elektromanyetik dalga veya parçacık şeklinde transfer edilen, doğrudan veya dolaylı olarak iyon oluşturma kapasitesine sahip enerjiyi,
ç) Personel: Teşhis, tedavi veya araştırmanın yapıldığı yerlerde iyonlaştırıcı radyasyon kaynakları ile bizzat çalışan bilumum kamu personelini,
d) Radyasyon: İyonlaştırıcı radyasyonu,
e) Radyasyon kaynağı: Teşhis ve tedavide kullanılan ve iyonlaştırıcı radyasyon yayan her türlü cihazı ve radyofarmasötiği
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Radyasyon Kaynakları ile Çalışma Esasları, Radyasyon Güvenliği Komitesi
Radyasyon kaynakları ile çalışma esasları
MADDE 5 – (1) Tıbbi amaçlı radyasyon kaynaklarının alınması, bulundurulması ve kullanılması 9/7/1982 tarihli ve 2690 sayılı Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Kanunu ve 24/7/1985 tarihli ve 85/9727 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe giren Radyasyon Güvenliği Tüzüğünün 7 nci maddesi gereğince Türkiye Atom Enerjisi Kurumunca verilecek lisansa bağlıdır.
(2) Sağlık kuruluşlarının yetkilileri, tıbbi amaçlı radyasyon kaynaklarının teslim alınması, bulundurulması, çalıştırılması, kullanılması ve radyoaktif atıkların bertaraf edilmesine ilişkin idari ve teknik düzenlemeleri Türkiye Atom Enerjisi Kurumunun 24/3/2000 tarihli ve 23999 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Radyasyon Güvenliği Yönetmeliği ve 21/7/1994 tarihli ve 21997 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tıpta Tedavi Amacıyla Kullanılan İyonlaştırıcı Radyasyon Kaynaklarını İçeren Tesislere Lisans Verme Yönetmeliği doğrultusunda yerine getirilmekle yükümlüdür.
(3) Tıbbi amaçlı radyasyon kaynakları ancak, radyasyonun zararlı etkilerine karşılık elde edilecek faydanın üstünlüğü varsa kullanılır. Bu temel ilke göz önünde bulundurularak radyasyon uygulamasını talep eden hekim veya radyasyon uygulamasını yürüten hekim tarafından yapılacak işlem gerekçelendirilir. Radyasyona maruz kalacak hastaya veya kanuni temsilcisine tıbbi işlem ve gerekçesi hakkında bilgi verilir ve onayı alınır. Hekimin yazılı talebi olmadıkça hiçbir iyonlaştırıcı radyasyon uygulaması yapılmaz.
(4) Tanıya yönelik radyasyon uygulamalarında gereksiz tekrar çekimlerin önlenmesi esastır. Bu açıdan hasta veya hasta yakını bilgilendirilir, mevcut filmlerinin saklanması sağlanır ve yeni bir film istemi mutlaka tıbbi gerekçe mevcut olması halinde yapılır. Gereksiz tekrar çekimlerin önlenmesi amacıyla hekimler arasında filmlerin taşınmasına imkan sağlanır.
(5) Tıbbi amaçlı radyasyon uygulamalarında amaca yönelik olabilecek en az ışınlama yapılması esastır. Bunun sağlanabilmesi için her radyasyon yayan cihaz veya uygulama için Türkiye Atom Enerjisi Kurumu lisansının sahibi sorumluluğunda, ilgili birim çalışanları ile birlikte en uygun çalışma şeklini tarif eden yazılı bir talimat hazırlanır ve ilgili tüm çalışanlar bilgilendirilerek bu talimata uyulması sağlanır.
Radyasyon güvenliği komitesi
MADDE 6 – (1) İyonlaştırıcı radyasyon uygulamalarının yapıldığı nükleer tıp, radyasyon onkolojisi ve radyoloji birimlerinden en az ikisinin bulunduğu devlet hastaneleri, askeri hastaneler ve üniversite hastanelerinde çalışanların, hastaların ve çevrenin radyasyondan korunması ve güvenliğin sağlanması amacıyla "Radyasyon Güvenliği Komitesi" kurulur. Bu komiteler Türkiye Atom Enerjisi Kurumu tarafından belirlenmiş çalışma usul ve esasları doğrultusunda görevlerini yerine getirir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Radyasyon Doz Limitleri ve Çalışma Düzeni
Radyasyon doz limitleri
MADDE 7 – (1) Radyasyon ile çalışan personel, Radyasyon Güvenliği Yönetmeliğine uygun olarak kişisel dozimetre taşımak zorundadır. Bu personelden nükleer tıp alanında çalışan hekimler, hemşireler, nükleer tıp teknikerleri ve teknisyenleri ve sıcak oda görevlileri rutin gövde dozimetresi ile birlikte bu Yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihinden itibaren altı ay sonra geçerli olmak üzere el bileği veya yüzük dozimetresi de taşımak zorundadır.
(2) İyonlaştırıcı radyasyon ile çalışan personelin maruz kalacağı tüm vücut etkin dozu müteakip beş yıl toplamında 100 milisieverti, herhangi bir tek yılda 50 milisieverti ve ayda 2 milisieverti geçemez. Bu kurala aykırı olmayacak şekilde ayrıca;
a) Göz merceği için eş değer doz aylık 15 mSv’i,
b) El ve ayaklar için eş değer doz aylık 50 mSv’i,
c) En yoğun radyasyona maruz kalan 1 cm2’lik alan referans olmak üzere cilt için eş değer doz aylık 50 mSv’i
geçemez.
(3) 18 yaşını doldurmamış olanlar iyonlaştırıcı radyasyon ile çalışılan işlerde görev alamazlar. Mesleki eğitimleri gereği iyonlaştırıcı radyasyon ile çalışması zorunlu 16-18 yaş arası stajyer ve öğrenciler için etkin dozun yılda 6 mSv’i geçmemesi kaydıyla doz limitleri şu şekilde belirlenmiştir:
a) Tüm vücut etkin dozu aylık 0.6 milisieverti,
b) Göz merceği için eş değer doz aylık 5 mSv'i,
c) El, ayak veya deri için eşdeğer doz aylık 15 mSv’i
geçemez.
(4) Hamile personel hamilelik durumu belli olur olmaz ilgili birim amirlerine derhal haber verirler. Bunların yıllık doz limitleri, yayımlanan Radyasyon Güvenliği Yönetmeliğinin 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde toplum için belirlenmiş limitleri aşamayacağından, çalışma koşulları bilfiil radyasyon kaynakları ile ilgili işleri ve işlemleri içermeyecek şekilde yeniden düzenlenir.
(5) Emzirme dönemindeki personel radyoaktif maddelerin cilt teması, solunması veya sindirim yoluyla alınması riski taşıyan nükleer tıp alanında ve benzer kontaminasyon riski taşıyan iş ve işlemlerde çalıştırılamazlar.
(6) Kişisel dozimetre ölçümlerinde aylık limitlerin aşıldığı durumlarda ilgili yerin radyasyon güvenliği komitesi, radyasyon güvenliği komitesinin olmadığı yerlerde birim amiri sorunun kaynağını inceleyip değerlendirir ve eksik veya yanlış hususların düzeltilmesi için gerekli tedbirlerin alınmasını sağlar. Yanlış veya eksik hususlar düzeltilinceye kadar söz konusu radyasyon kaynakları ile yapılan iş ve işlemler yürütülmez.
(7) Radyasyon ile çalışan personelin işe başlamadan önceki ve yıllık sağlık kontrolleri Ek-I’deki form doğrultusunda yapılır. Personelin sağlık kontrolleri, tercihen, işyeri hekimliği sertifikası olan bir kurum tabibi veya kurum amirinin görevlendirdiği bir hekim tarafından gerçekleştirilir.
(8) Kişisel dozimetre ölçümlerinde aylık radyasyon limitinin aşılması veya yüksek dozda radyasyona maruziyet şüphesi taşıyan radyasyon kazası durumunda sağlık personeli Ek-I’deki form doğrultusunda değerlendirilir ve gerekli görülürse ilgili üst kurumlara sevk edilir.
Çalışma düzeni
MADDE 8 – (1) Personel, iyonlaştırıcı radyasyonla 7 nci maddede belirtilen radyasyon doz limitleri içinde çalıştırılabilir. Kamu kurum ve kuruluşları bu konuda gerekli tedbirleri almakla, personel de gerekli korunma tedbirlerine uymakla yükümlüdür.
(2) Sağlık personelinin günlük mesaisi, radyoterapi birimlerinde acil hasta yükünün karşılanabilmesi ve hiperfraksiyone tedavi şemalarının uygulanabilmesi için; radyoloji ve nükleer tıp birimlerinde acil tanı ve tedavinin uygulanabilmesi için vardiya veya nöbet şeklinde düzenlenebilir. Buna göre;
a) Vardiya veya nöbet için düzenlemeler ilgili birim sorumlusunun önerileri dikkate alınarak, kurum amirlerince yapılır.
b) Vardiya veya nöbet şeklindeki çalışma düzeninde ilgili hekim radyasyon uygulamalarına eşlik eder.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Son Hükümler
Yürürlük
MADDE 9 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 10 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Sağlık Bakanı yürütür.
RADYASYON GÜVENLİĞİ TÜZÜĞÜ
Bakanlar Kurulu Kararının Tarihi : 24/7/1985, No : 85/9727
Dayandığı Kanunun Tarihi : 9/7/1982, No : 2690
Yayımlandığı R. Gazetenin Tarihi : 7/9/1985, No : 18861
Yayımlandığı Düsturun Tertibi : 5, Cildi : 25, S. 1000
BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Kapsam, Terimler ve Kısaltmalar
Kapsam
Madde 1 – İyonlaştırıcı radyasyon kaynaklarını bulunduran, kullanan, imal, ithal ve ihraç eden, alan, satan, taşıyan ve depolayan, resmi özel kurum ve kuruluşlar ve gerçek kişilerce uyulması gereken kurallar bu Tüzükte gösterilmiştir.
Özgül aktivitesi gram başına 0.002 mikrocurie (kilogram başına 74 kilo Becquerel) den daha az olan radyoaktif maddeler bu Tüzüğün kapsamı dışındadır.
Terimler ve kısaltmalar
Madde 2 – Bu Tüzükte geçen terimlerin ve kısaltmaların anlamları aşağıda belirtilmiştir :
A – İyonlaştırıcı radyosyonlar, maddesel ortamdan geçerken onunla etkileşerek iyon çiftleri oluşturabilen X ışını, gamma ışını gibi elektromanyetik ışınlarla, kinetik enerjileri olan yüklü parçacıklar, ağır iyonlar ve serbest nötronlar gibi tanecik karakterli ışınımlardır.
Ses dalgalarıyla, elektromanyetik spektrumun morötesi ve daha büyük dalga boylu bölgesi, bu tanımın kapsamı dışındadır.
Bu Tüzükte iyonlaştırıcı radyasyon terimi yerine radyasyon sözcüğü kullanılmıştır.
B – Radyoaktivite birimleri, Curie (Ci) ve Becquerel (Bq) dir:
1 – 1 Curie, saniyede 3,7x10 üzeri on parçalanma veren radyoaktif madde miktarıdır.
2 – 1 Becquerel, saniyede bir parçalanma veren radyoaktifmadde miktarıdır.
1 Becquerel, 2,7x10**(-11)Curiedir.
C – Rem (rem), radyasyon korunmasında kullanılan biyolojik eşdeğer doz birimi olup, soğurulan dozla kalite faktörünün çarpımına eşittir.
Rad (rad), soğurulan doz birimi olup, 1 gram madde içinde 100 erglik enerji soğurulması meydana getiren herhangi bir radyasyon dozudur.
D – Radyasyon kaynağı, iyonlaştırıcı radyasyon yayınlayan radyoaktif maddelerle radyasyon yayınlayıcı veya üretici aygıtlardır.
E – Radyoaktif maddeler, bir veya birden çok iyonlaştırıcı radyasyon yayınlayarak çekirdekleri kendiliğinden bozunmaya uğrayan bir izotopu, alaşım, karışım, çözelti veya bileşik olarak içeren maddelerdir.
F – Radyasyon yayıcı aygıtlar, bir veya birkaç tür iyonlaştırıcı radyasyonu, belirli güvenlik önlemleri içerisinde ve denetim altında yaymak amacıyla yapılmış olan ve radyoaktif madde içeren aygıtlardır.
G – Radyasyon üretici aygıtlar, elektriksel, elektronik manyetik veya elektromekanik yöntemlerden biriyle yüklü parçacık veya ağır iyonları hızlandırarak belirli güvenlik önlemleri
içerisinde ve denetim altında iyonlaştırıcı radyasyon üretmek üzere yapılmış röntgen makinaları, betatron, lineer akseleratör, siklotron ve nötron jeneratörü gibi aygıtlardır.
H – Özgül aktivite bir radyoaktif maddenin 1 gramlık kütlesinin Curie veya 1 kilogramlık kütlesinin Becquerel cinsinden ifade edilen aktivite yoğunluğudur.
İ – Denetimli alanlar, radyasyon güvenliği bakımından giriş ve çıkışların özel denetime ve içerisindeki çalışmaların özel kurallara bağlı olduğu alanlardır.
J – Radyasyon alanları, içinde çalışan kişilerin iyonlaştırıcı radyasyonlara maruz kaldığı alanlardır. Bunlar maruz kalınan ışınlama düzeyine göre,
1. Yıllık ışınlamaların doz eşdeğer sınırlarının onda üçünü geçebileceği "çalışma durumu A alanları."
2 – Yıllık ışınlamaların doz eşdeğer sınırlarınınonda üçünün aşılmasının hiç beklenmediği " çalışma durumu B alanları" olmak üzere ikiye ayrılır.
K – Radyasyon görevlisi, sürekli olarak denetimli alanlarda veya radyosyon kaynaklarıyla çalışan kişidir.
Denetimli alanlarda veya radyasyon kaynaklarıyla geçici olarak veya ara sıra çalışan kişiler radyosyon görevlisi sayılmazlar.
L – Radyasyon kazası, istenmeyen bir olay sonucu, radyasyon korunması standandartlarıyla belirlenen sınırların çok üzerinde radyasyon dozu alınması veya radyoaktif bulaşma meydana gelmesidir.
M – Radyoaktif yağışlar, nükleer patlamaların atmosfere yaydığı radyoaktif maddelerin çeşitli biçimlerde yeryüzüne inmesidir.
N – Kurum, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu anlamına gelir.
Tüzükte kullanılan diğer terimlerin anlamları, Nükleer Tanımlar Yönetmeliğinde belirtilir.
İKİNCİ BÖLÜM
Görevler ve Yetkiler
Hizmetlerin yürütülmesi
Madde 3 – Radyasyon güvenliğine ilişkin hizmetler, Radyasyon Sağlığı ve Güvenliği dairesince yürütülür.
Görevler ve yetkiler
Madde 4 – Radyasyon Sağlığı ve Güvenliği Dairesinin görevleri şunlardır:
A – Radyasyon güvenliğine ilişkin ilke, mevzuat, standart ve tedbirleri belirlemek üzere çalışmalar yapmak ve bunların uygulanmalarını sağlamak,
B – Radyasyon kaynaklarına ve bu kaynakları bulunduran, kullanan, imal, ithal ve ihraç eden, alan, satan, taşıyan ve depolayan resmi, özel kurum ve kuruluşlara ve gerçek kişilere lisans vermek, lisans koşullarına aykırı durumlarda lisanslarını geçici veya sürekli olarak iptal etmek, gerekirse, aygıt ve tesisin kapatılmasına karar vermek ve yasal kovuşturmaya geçilmesi için ilgili makamlara duyuruda bulunmak,
C – Radyasyon kaynaklarının Ülkeye giriş, çıkış, transit geçiş ve taşınmalarına izin vermek,
D – Bu Tüzük kapsamına giren işleri, radyasyon alanlarını, radyasyon güvenliği bakımından sınıflandırmak ve denetlemek,
E – Radyasyon kaynaklarıyla çalışanları ve toplumu, radyasyon tehlikelerinden korumak amacıyla, gerekli tedbirleri almak, alınmasını sağlamak,
F – Çevrenin radyoaktif artıklarla ve radyoaktif yağışlarla kirlenmesini engellemek amacıyla gerekli tedbirleri almak, alınmasını sağlamak,
G – Radyasyon kazası halinde, alınması gerekli tedbirleri belirlemek ve uygulanmasını sağlamak,
H – Radyasyon güvenliği için ilgili bakanlık ve kuruluşlarlarla işbirliği yapmak,
İ – Radyasyon güvenliği konusunda araştırma, eğitim ve yayınlar yapmak ve bu konularda, ilgili kuruluşlarla ortak çalışmalarda bulunmak.
İKİNCİ KISIM
Temel Standartlar, Lisans, İzin, Denetim
BİRİNCİ BÖLÜM
Temel Standartlar
Radyasyon güvenliği temel standartları
Madde 5 – Radyasyon güvenliğine ilişkin ilke ve tedbirler aşağıda belirtilen radyasyon korunması temel standartlarına göre düzenlenir:
A – Görevi gereği, radyasyon kaynaklarıyla çalışan veya radyasyona maruz kalan kişilerin, iç ve dış radyasyon kaynaklarından bütün vücutlarının alacağı yıllık doz 5 remi geçmeyecektir.
B – Radyasyon görevlisi sayılmayan kişilerin ve toplumdaki diğer kişilerin maruz kalacakları iç ve dış radyasyonun dozları toplamı, bütün vücut için,yılda 0,5 remi geçmeyecektir.
Yaş sınırlaması
Madde 6 – 18 yaşından küçükler, bu Tüzük kapsamına giren işlerde çalıştırılamazlar.
İKİNCİ BÖLÜM
Lisans
Lisansa bağlı işler
Madde 7 – Bu Tüzük kapsamına giren radyasyon kaynaklarının bulundurulması, kullanılması, imal, ithal ve ihraç edilmesi, alınması, satılması, taşınması, depolanması ve radyasyon kaynaklarıyla çalışılabilmesi, Kurumca verilecek lisansa bağlıdır.
Bu işler, diğer bakanlık ve kuruluşlardan da izin, ruhsat veya belge alınmasını gerektiriyorsa, bunların verilmesi, Kurumca lisans verilmesi ön koşuluna bağlıdır.
Lisans türleri
Madde 8 – Lisans türleri, aşağıda gösterilmiştir:
A – Radyasyon kaynaklarını bulunduran, kullanan, imal, ithal ve ihraç eden, alan, satan, taşıyan ve depolayan kişilere verilen lisanslar,
B – Radyasyon kaynaklarına verilen lisanslar,
1 – Tıpta kullanılan radyasyon kaynaklarına verilen lisanslar,
2 – Sınai veya başka amaçlarla kullanılan radyasyon kaynaklarına verilen lisanslar,
C – Radyasyon kaynaklarının kullanıldığı,depolandığı, imal edildiği, radyoaktif artıkların zararsız hale getirildiği ve benzeri yerlere verilen lisanslar.
Lisans başvurusu
Madde 9 – Bu Tüzük hükümleri uyarınca lisans alması gereken kişi ve kuruluşlar, aşağıdaki bilgi ve belgeleri ekledikleri bir dilekçeyle Kuruma başvururlar:
A – Yapacakları iş için yeterli bilgileri bulunduğunu kanıtlayan resmi belge,
B – Kurumca verilen ve başvuran tarafından doldurulan lisans başvuru formu.
Bunlar dışında, lisans türüne göre aranacak diğer özel koşullar ve istenecek belgeler, yönetmelikte gösterilir.
Başvurunun değerlendirilmesi
Madde 10 – Dilekçeye eklenen belgeler yeterli görülürse,Kurumca görevlendirilen uzmanlarca, yerinde inceleme yapılarak bir rapor düzenlenir. Bu rapor, Radyasyon Sağlığı ve Güvenliği Dairesince değerlendirilir. Koşulların sağlandığı kanısına varılırsa, Kurum Başkanlığınca onaylanan lisans belgesi başvurana verilir. Eksiklikler varsa, bunlar başvurana bildirilir; lisans verilmesi bunların tamamlanması koşuluna bağlıdır.
Lisans süresi ve şartları
Madde 11 – Lisans, türlerinin gerektirdiği özel tedbirlerin yanı sıra, aşağıdaki genel şartlarla verilir:
A – Lisans, 5 yıl için geçerlidir. Sürenin bitiminde, 12 nci madde hükümlerine göre yenilenebilir.
B – Lisansın özel koşullarında, Kurumun yazılı izniyle değişiklik yapılabilir.
C – Lisans devredilemez.
D – 8 inci maddenin ve C bentlerine göre verilen ve kullanılmayacak olan lisansların sahipleri, iptali için kuruma başvurmak zorundadırlar.
Radyasyon kaynaklarını kullananların işten ayrılmaları ve yerlerine alınanlar, bunları çalıştıranlarca Kuruma bildirilir.
Lisansın yenilenmesi
Madde 12 – Lisansların yenilenmesi için, süresinin bitiminden 6 ay önce, Kuruma bir dilekçeyle başvurulması gerekir. Başvuru dilekçesine eklenecek belgeler yönetmelikte gösterilir.
Lisansın iptali
Madde 13 – Kurum uzmanlarınca yapılan denetimler sırasında, lisans koşullarına veya radyasyon güvenliği mevzuatına uyulmadığı belirlenirse, bir rapor düzenlenir. Bu rapor, Radyasyon Sağlığı ve Güvenliği Dairesince değerlendirilir. Raporda belirlenen hususlar yerinde görülürse, eksikliklerin ve sakıncaların giderilmesi için bir süre belirlenerek lisansın geçici olarak iptaline karar verilir. Kurum Başkanlığınca onaylanan karar ilgiliye bildirilir. Verilen süre içinde öngörülen hususların giderilmesi halinde, iptal kararı kaldırılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İzin
İzne bağlı işler
Madde 14 – Radyasyon kaynaklarının taşınması, transit geçişi, Ülkeye girişi ve çıkışı, Kurumun yazılı iznine bağlıdır. Bu Tüzük hükümleri uyarınca lisans verilmiş olması izin alma yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.
Giriş ve çıkış izinleri
Madde 15 – Radyasyon kaynaklarını ithal ve ihraç edecek olanlar, bunlara ilişkin proforma faturaları ekledikleri bir dilekçeyle Kuruma başvurmak zorundadırlar. Giriş ve çıkış izni, Radyasyon Sağlığı ve Güvenliği Dairesince yapılacak inceleme sonuçlarına göre verilir.
Radyasyon güvenliği esaslarına aykırı bir durum görülürse, iznin verilmesi, bunun giderilmesine bağlıdır.
Taşıma ve transit geçiş izni
Madde 16 – Radyasyon kaynaklarını taşımak veya transit geçirmek isteyenler durumu Kuruma bildirmekle yükümlüdürler. İzin, Kurum uzmanlarınca, gerekirse, taşımanın başlayacağı yerde veya giriş gümrüğünde yapılacak inceleme sonuçlarına göre verilir.
Radyasyon güvenliği esaslarına aykırı bir durum görülürse, iznin verilmesi, bunun giderilmesine bağlıdır.
Taşıma ve transit geçiş izninin koşulları
Madde 17 – Taşıma ve transit geçiş izni, yönetmeliğinde belirlenecek özel koşulların yanı sıra, aşağıdaki genel koşullarla verilir:
A – Kurum uzmanlarınca bir yol belirlenmişse, taşıma bu yol üzerinden yapılacaktır.
B – Araca, radyasyon tehlikesi uyarı işaretleri konulacaktır.
C – Taşıma veya geçiş sırasında meydana gelecek kazalar en hızlı haberleşme aracıyla Kuruma bildirilecek ve Kurum uzmanlarınca öngörülen önlemler derhal alınacaktır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Denetim
Denetime bağlı işler
Madde 18 – Çalışma alanları bakımından bu Tüzük kapsamınagiren resmi, özel kurum ve kuruluşlar ve gerçek kişiler, Kurumun denetimine bağlıdır.
Kurum uzmanları, bu amaçla ilgili yer ve tesislere girmek, gerekli gördükleri belgeleri istemek ve incelemek yetkisine sahiptirler.
Denetim sırasında ilgililer, uzmanlara her türlü kolaylığı göstermekle yükümlüdürler.
Denetim esasları
Madde 19 – Denetim, haberli veya habersiz olarak her zaman yapılabilir.
Denetim, radyasyon kaynaklarının bulundurulduğu yerlerin fiziksel yönden incelenmesini ve radyasyon düzeylerinin, radyoaktif madde miktarlarının (konsantrasyon) ölçülmesini, radyasyon kaynaklarının Ülkeye girişi, çıkışı, taşınması ve transit geçişi sırasında Tüzük ve yönetmelikte öngörülen esaslara uyulup uyulmadığının incelenmesini kapsar.
Denetimin ayrıntıları ve ilgililerin denetime ilişkin yükümlülükleri yönetmelikte gösterilir.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Çeşitli ve Son Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Kayıt tutma yükümlülüğü
Madde 20 – Çalışma alanları bakımından bu Tüzük kapsamına giren resmi, özel kurum ve kuruluşlar ve gerçek kişiler yönetmeliğinde öngörülen esaslara uygun olarak kayıt tutmakla yükümlüdürler.
Radyasyon kaynaklarının kaybı ve çalınması
Madde 21 – Bu Tüzük kapsamına giren radyasyon kaynaklarının kaybı ve çalınması halinde, sorumlu ve görevlilerce derhal gerekli tedbirler alınır ve durum en hızlı haberleşme aracıyla Kuruma bildirilir.
Kurum uzmanlarınca, yerinde yapılan inceleme sonucunda, radyasyon güvenliği açısından öngörülen yönergelerin gereği, sözü edilenlerce, derhal yerine getirilir. Bu konularda, gerekirse, ilgili kuruluşların yardımı istenir, onlarla işbirliği yapılır.
Radyasyon kazaları
Madde 22 – Bir radyasyon kazası halinde, lisans ve izin koşulları gereğince alınması gerekli önlemler sorumlu ve görevlilerce derhal alınır ve durum en hızlı haberleşme aracıyla Kuruma bildirilir.
Kurum uzmanlarınca yerinde yapılan inceleme sonucunda, radyasyon güvenliği açısından öngörülen yönergelerin gereği, sözü edilenlerce, derhal yerine getirilir. Bu konularda, gerekirse, ilgili kuruluşlarınyardımı istenir, onlarla işbirliği yapılır.
Radyoaktif yağışlar
Madde 23 – Radyoaktif yağışlara ilişkin ölçüm, kayıt ve değerlendirmelerin sonuçları gerektirirse, Kurum, ilgili bakanlık ve kuruluşlarla işbirliği yaparak toplumun ve çevrenin korunması için gerekli önlemlerin alınmasını sağlar.
Radyasyon tesisleri plan ve projelerinin incelenmesi
Madde 24 – Radyasyon kaynaklarının kullanılması imal edilmesi, depolanması, radyoaktif artıkların zararsız hale getirilmesi ve benzeri amaçlarla kurulacak tesisler için yapı yapacak olanlar, plan ve projelerini ekledikleri bir dilekçeyle Kuruma başvurmak zorundadırlar. Plan ve projeler radyasyon güvenliği yönünden uygun bulunursa, durum, bunların üzerinde belirtilir. Uygun bulunmazsa, yapılması gerekli değişiklikler ve alınması gerekli tedbirler bir raporla ilgiliye bildirilir. Yapı izni verilmesi sırasında Kurumun plan ve projelerin radyasyon güvenliği yönünden uygun olduğu yolundaki bildirimi aranır. Tesise, Kurumca lisans verilmesi aşamasında, plan ve projeye veya rapora uyulup uyulmadığı incelenir.
İKİNCİ BÖLÜM
Son Hükümler
Yönetmelikler
Madde 25 – Bu Tüzükte çıkarılması öngörülen yönetmelikler, Tüzüğün yayımından başlayarak 1 yıl içinde yürürlüğe konur.
Geçici Madde – Bu Tüzüğün yürürlüğe girmesinden önce verilmiş olan lisanslar, veriliş tarihlerinden başlayarak 5 yıl süreyle geçerlidir. Süresi dolmuş olan lisansların yenilenmesi için, Tüzüğün yürürlüğe girdiği tarihten başlayarak 2 yıl içinde Kuruma başvurulması gerekir.
Yürürlük
Madde 26 – 2690 sayılı Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Kanununun 4 ve 10 uncu maddelerine dayanılarak hazırlanmış ve Danıştayca incelenmiş olan bu Tüzük hükümleri Resmi Gazete'de yayımı gününde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 27 – Bu Tüzük hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür
T.C.
SAĞLIK BAKANLIĞI
Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü
Sayı : B.10.0.THG.0.16.00.01.010.06/6609 30.03.2007
Konu: Kurumsal Kaliteyi Geliştirme ve
Performans Değerlendirme Yönergesi
(GENELGE
2007/24
Sağlık hizmetleri sunumunda; hizmet kalitesini artırılması, sürekli gelişmenin sağlaması, sağlık kurumlarının bu hedeflere ulaşmaları için ölçülebilir, karşılaştırılabilir hizmet sunum kriterlerinin belirlenmesi ve kalite kültürü içinde hizmetlerin yürütülerek halkın görüşlerinin bu sürece yansıtılması, beklentilerine cevap verilmesi ve buna katkısı olan personelin teşvik edilmesi amacıyla 13/12/1983 tarihli ve 181 Sayılı Sağlık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 43 üncü maddesi ile 12/05/2006 tarihli ve 26166 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık Kurum ve Kuruluşlarında Görevli Personele Döner Sermaye Gelirlerinden Ek Ödeme Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 5 inci maddesinin (öö) bendine dayanılarak hazırlanan “Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık Kurum ve Kuruluşlarında Kaliteyi Geliştirme ve Performans Değerlendirme Yönergesi” 23/ 03/ 2007 tarih ve 2542 sayılı Makam Onayı ile yayımlanmış olup 01/05/2007 tarihinde yürürlülüğe girecektir.
Kurumsal kalitenin geliştirilmesi ve performansın değerlendirilmesi konusundaki çalışmalara ivme kazandırmak, uygulama ve izlemede etkinliği ve verimliliği artırmak amacıyla ilgili tüm mevzuat değerlendirilerek söz konusu yönerge revize edilmiştir.
Bu Yönergenin yürürlüğe gireceği 01/05/2007 tarihi itibariyle;
1- 02/11/2001 tarih ve 21530 sayılı genelge,
2- 08/01/2003 tarih ve 457 sayılı genelge,
3- 10/09/2003 tarih ve 17377 sayılı genelge,
4- 11/04/2003 tarih ve 7044 sayılı genelge,
5- 07/10/2004 tarih ve 17035 sayılı genelge,
6- 07/10/2004 tarih ve 17036 sayılı genelge,
7- 08/02/2005 tarih ve 02147 sayılı genelge,
8- 04/02/2005 tarih ve 12974 sayılı genelge,
9- 22/03/2005 tarih ve 5603 sayılı genelge,
10- 25/04/2005 tarih ve 07959 sayılı genelge,
11- 13/05/2005 tarih ve 9544 sayılı genelge,
12- 04/07/2005 tarih ve12974 sayılı genelge,
13- 06/10/2005 tarih ve 19084 sayılı genelge,
14- 10/10/2005 tarih ve 19391 sayılı genelge,
15- 12/12/2006 tarih ve 23335 sayılı genelge,
16- 14/11/2006 tarih ve 21204 sayılı genelge,
yürürlükten kaldırılmıştır.
05/12/2006 tarih ve 9414 sayılı Sağlık Bakanlığına bağlı “Sağlık Kurum ve Kuruluşlarında Kaliteyi Geliştirme ve Performans Değerlendirme Yönergesi”ne göre 2007 Yılı Şubat, Mart, Nisan aylarında yönerge esaslarına göre hesaplanan kurumsal performans katsayısı 2007 Yılı Mayıs, Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında Yönetmelik çerçevesinde kurum ve kuruluşlarda dağıtılabilecek döner sermaye tutarının hesaplamasına esas olacaktır.
23/03/2007 tarih ve 2542 sayılı Makam Onayı ile yürürlüğe konulan “Sağlık Bakanlığı Yataklı Tedavi Kurumlar Kurumsal Kaliteyi Geliştirme ve Performans Değerlendirme Yönergesi” ekleriyle beraber toplam 47 sayfa olduğundan dolayı tasarruf amacıyla genelge yazımızın ekinde gönderilmemekte olup; Yönerge ve ekleri Bakanlığımızın web sitesi “www.saglik.gov.tr” ve “www.kalite.saglik.gov.tr” internet adresinden temin edilecektir.
Bilgilerinizi ve ilinizde bulunan tüm döner sermayeli kurumlara duyurulması ve bu Genelge çerçevesinde hareket edilmesi hususunda, gereğini önemle rica ederim.
Prof. Dr. Necdet ÜNÜVAR
Bakan a.
Müsteşar
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI
Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü
Sayı: B.l0.0.THG.0.13.00.01-010.07- 21025 08/10/2007
Konu: Radyasyon kaynakları ile çalışan kamu sağlık personeli hakkında
. . . . . . . . . . . . . VALİLİĞİ
(İl Sağlık Müdürlüğüne)
Kamu sağlık personelinin çalışma sürelerini düzenleyen 31/12/1980 tarihli ve 2368 sayılı
Sağlık Personelinin Tazminat ve Çalışma Esaslarına Dair Kanunun 2 nci maddesi 28/03/2007 tarihli
ve 5614 sayılı Kanunun 2 nci maddesi ile değiştirilerek ; “Kamu sağlık hizmetlerinde çalışan
personelin haftalık kanunî çalışma süresi 45 saat, 4 üncü maddede tanınmış olan haktan
yararlananlar için ise 40 saattir. Personelin günlük çalışma saatleri, 657 ve 926 sayılı kanunlardaki
hükümlere göre tespit edilir. Ancak, bu personelden iyonlaştırıcı radyasyon ile teşhis, tedavi veya
araştırmanın yapıldığı yerler ile bu iş veya işlemlerde çalışan personel, Sağlık Bakanlığınca
çıkarılacak yönetmelikte belirlenen radyasyon dozu limitleri içinde çalıştırılabilir."şeklinde yeniden
düzenlenmiş, işbu Kanun değişikliği 5614 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi gereğince 4/10/2007 tarihi
itibariyle yürürlüğe girmiştir.
Bu Kanun değişikliğiyle iyonlaştırıcı radyasyon kaynakları ile çalışan sağlık personelinin
Bakanlığımızca çıkarılacak Yönetmelikte belirlenen radyasyon dozu limitleri içinde çalıştırılabileceği
hüküm altına alınmış, bahsi geçen Yönetmelik ( Kamu Sağlık Hizmetlerinde İyonlaştırıcı Radyasyon
Kaynakları İle Çalışan Personelin Radyasyon Doz Limitleri Hakkında Yönetmelik) 6/10/2007 tarihli
ve 26665 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Buna göre;
1- Radyasyonla çalışan kamu sağlık personelinin mesailerinin mezkur Yönetmelikte
öngörülen radyasyon doz limitleri içerisinde kalmak kaydıyla 2368 sayılı Kanunun değişik 2 nci
maddesinde belirtilen haftalık 45 saat olarak tanzim edilmesi, aynı Kanunun 4 üncü maddesinden
yararlanan personel için 40 saat olarak uygulanması,
2- Mezkur Yönetmeliğin 8 inci maddesi; “Sağlık personelinin günlük mesaisi, radyoterapi
birimlerinde acil hasta yükünün karşılanabilmesi ve hiperfraksiyone tedavi şemalarının
uygulanabilmesi için; radyoloji ve nükleer tıp birimlerinde acil tanı ve tedavinin uygulanabilmesi
için vardiya veya nöbet şeklinde düzenlenebilir. Vardiya veya nöbet için düzenlemeler ilgili birim
sorumlusunun önerileri dikkate alınarak, kurum amirlerince yapılır. Vardiya veya nöbet şeklindeki
çalışma düzeninde ilgili hekim radyasyon uygulamalarına eşlik eder” hükmü gereğince kurumiçi
gerekli düzenlemelerin yapılması,
3-Radyasyon güvenliğinin sağlanması bakımından bu Yönetmelik ve ilgili diğer mevzuatın
öngördüğü tüm gereklerin; Türkiye Atom Enerjisi Kurumu lisansı, kişisel dozimetre kullanılması, vb.
hususların, yerine getirilmesi ve bu konuda halen eksiklikleri olan kurumların bu eksikliklerini
ivedilikle gidererek mevzuata uygunluğun sağlanması,
Hususlarında bilgilerinizi ve konunun tüm kamu sağlık kurum ve kuruluşlarına duyurulması
için gereğini önemle arz/rica ederim.
Doç. Dr. Öner ODABAŞ
Bakan a.
Genel Müdür
YÖNETMELİĞİ
D - LABORATUVAR HİZMETLERİ
Madde 15 - Laboratuvar hizmetleri; poliklinik ve servis hastaları ile gereğinde Sağlık Bakanlığının halk sağlığı gibi diğer laboratuvar ihtiyaçlarını karşılayacak nitelikte ve ayrıca poliklinik laboratuvarı bulunmayan yataklı tedavi kurumlarında servis ve polikliniklere göre merkezi bir yerde düzenlenir.
Laboratuvarlara muayene materyalleri, ilgili poliklinik ve klinik tabipleri tarafından usulüne uygun olarak doldurulmuş laboratuvar istek kağıtları (EK 14 Form 65 - Ek 13 Form 64) ve diğer sağlık kurumlarından resmi evrak ile gönderilir. Laboratuvar hizmetleri tutulacak bir deftere kaydedilir. (EK 48 Form 107)
D - LABORATUVAR ŞEF VE UZMANLARININ GÖREV VE YETKİLERİ
Madde 115 - Yataklı tedavi kurumlarında büyüklüğüne ve fonksiyonuna göre bakteriyoloji, biyokimya, patolojik, anatomi, hormon, nükleer tıp, hematoloji ve radyoloji gibi çeşitli laboratuvarlardan birkaçı veya hepsi bulunabilir.
a) Hastanelerin bakteriyoloji, biyokimya, hematoloji, patolojik anatomi radyoloji ve sair laboratuvarlarında görevli şef ve uzmanlar, laboratuvarlarına gelen kendi şubeleri ile ilgili bütün tetkik ve tahlilleri, serolojik ve biyolojik teamül ve testleri yapmakla yükümlüdürler.
Ölen hastalardan, (87 inci maddedeki açıklamaya göre) lüzum görülenlere otopsi yapmak, ameliyat veya otopsi ile alınan organ ve parçalarını muhafaza etmek ve gerekli preparatları hazırlamak, muayene ve tetkik neticelerini raporla ait olduğu servise bildirmek, koleksiyon ve müze yapmak, patolojik anatomi uzmanlarının görevleridir.
Bazı laboratuvar uzmanları noksan bulunan kurumlarda, mevcut laboratuvar uzmanları kendi uzmanlık dallarına yakın şubelerin de basit muayene ve tahlillerini yaparlar.
b) Resmi müracaatları karşılayacak laboratuvar bulunmayan il ve ilçelerde bu muayeneler baştabibin izni ile başka kurum laboratuvarlarında ücret karşılığında yaptırılır.
Özel laboratuvar bulunmayan yerlerde halk tarafından istenilen özel muayeneler, baştabibin izni ve yürürlükteki usullere göre ücretli yapılır.
c) Rontgen teşhis şef ve uzmanları, servis ve polikliniklerden tabiplerin muayene fişi ile gönderdikleri hastaların gerekli radyolojik tetkiklerini yapmakla yükümlüdür.
Radyolojik muayene için gönderilen hastaların fişlerine, gönderen uzman hastalığın mahiyeti ve yapılacak işlem hakkında gerekli bilgileri yazar. Radyoloji uzmanı da muayene neticesini kanaatiyle birlikte açık bir şekilde yazarak filmler ile beraber ilgili uzmana gönderir. Filmlere hastanın ismi, protokol numarası ve filmin çekildiği tarihi yazar. Birden fazla film çekildiği takdirde, kaç film gönderildiği fişine işaret edilir.
d) Radyoloji uzmanları, laboratuvar için alınan çekilmemiş filmlerin deftere kaydedilmesinden, çekilen filmlerin ölçüleri ve sayıları ile hangi hasta için çekildiğinden, protokol numarası, ismi ve tarihi ile yazılmasından, bozuk çıkanların usulüne göre imhasından sorumludurlar.
Poliklinik hastalarının filmlerinin ilgili uzmanlar tarafından görülmesiyle iadesinden sonra röntgen arşivinde muhafaza edilmesi sağlanır. Poliklinik röntgen raporları iki kopyalı olarak hazırlanır ve biri hastaya verilir.
Servislerden gönderilen hastaların filmleri servis dosyalarında saklanmak üzere servise gönderilir.
Kurumda çekilmiş olan filmler, filmi hastalar temin etmiş olsalar dahi, hiçbir suretle dışarıya verilemez. Ancak; adli bir kovuşturma için ilgili resmi makamlarca istenilirse kovuşturma sonunda iade edilmek üzere verilebilir.
Ancak, hasta isterse fiyat tarifesindeki ücretin 2 mislini ödemek şartıyla, kendisine ikinci bir grafi yapılır ve film kendisine verilir.
e) Radyoterapi uzmanı, ışın tedavisi için kendisine gelen hastaları muayene ederek radyoterapi endikasyonunu koyar.
Tedavi planı hazırlanmasında lüzumlu bilgileri radyasyon fizikçisine verir. Fizikçinin bulunmadığı hallerde planı ve fizikçinin diğer görevlerini olanaklar ölçüsünde kendisi yapar.
Radyoterapinin devam ettiği sürece, hastalığın seyrini yakından izlemek amacıyla belirli zamanlarda muayene ve kontrol eder.
Radyoterapi uzmanı, gerektiğinde hastayı gönderen uzmanla hasta hakkında görüşmeler yapar.
Laboratuvarlarında bulunan tedavi cihazlarının çalışmalarını sık sık kontrol ile gerektiğinde kalibrasyonlarını yaptırır.
Bu uzmanlar radyoterapi, fizik tedavi, rehabilitasyon için dışarıdan gelen hastaların baştabip tarafından kendilerine gönderilmesi halinde usulüne göre gerekli tedavileri yaparlar.
f) Laboratuvar şef uzmanları kendi laboratuvarlarında bulunan tıbbi cihaz, alet, malzeme ve kimyevi maddeler ile bütün demirbaş eşyanın muhafazası ile tüketim maddelerinin yerinde ve ekonomik kullanılmasından sorumludurlar.
Tecrübe hayvanları bulunan laboratuvarlarda bunların bakım, beslenme ve yetiştirilmesine bu laboratuvarların sorumlu şef veya uzmanları nezaret ederler.
N - RADYASYON FİZİKÇİSİNİN GÖREV VE YETKİLERİ
Madde 127 - Radyasyon fizikçisinin (Sağlık fizikçisi) yüksek fizik mühendisi olması şarttır. Bitirdiği yüksek okul ders programında bu dersi okumuş ve mastır yapmış olanlar tercih edilir. Bulunmadığı takdirde bu konuda en az beş sene çalışmış olanlar tercih edilir. Birden fazla olduğu takdirde içlerinden en kıdemlisi şef olarak seçilir. Teşhis, tedavi, araştırmada radyoterapi uzmanının isteğine göre kullanılacak iyonize ışının cins ve kaynaklarını seçer.
Radyoterapi uzmanından tedavi konusunda aldığı bilgiler ışığında hastanın tedavi planını yapar, izodoz eğrilerini çizer, planın uygulanmasında hazır bulunur.
Radyasyon fizikçisi, radyo izotop maddeleri ve iyonize ışın kaynaklarını usulüne uygun olarak depo ve muhafaza eder.
Bu madde ve kaynakları kullanılmaya hazırlar ve kullanma ve muhafaza yerlerine nakledilmesini sağlar. Uygulama esnasında gerekli korunma tedbirlerini alır. İzotoplu hastaları tecrit eder ve onlardaki izotop artıklarını zararsız hale getirir. Bu işlemde kullanılan alet ve malzemeyi radyoaktiviteden arıtarak yeniden kullanılacak hale getirir. İzotoplu cenazelerin muhafaza ve defnedilmesinde gerekli tedbirleri alır.
Radyasyon fizikçisi, radyo aktif materyalle çalışanların ve iyonizan ışınların etkisine uğrayanların alabilecekleri maksimum dozları tespit ederek alınan ışının zararlı düzeye gelmesinden önce bu kimselerin radyoterapi uzmanının bilgisi altında tehlikeli sahadan uzaklaştırılmalarını sağlar.
Laboratuvarda bulunan radyasyon cihaz ve kaynaklarını ışın bakımından kontrol ederek lüzum görülenlerin kalibrasyonunu yapar.
Radyoterapi bölümünde bulunan uzmanlık eğitimi görenlerin ve teknik personelin eğitiminde radyoterapi uzmanına yardımcı olur.
D - LABORATUVAR TEKNİSYENİNİN GÖREV VE YETKİLERİ
Madde 140 - Laboratuvara gelen muayene materyalini analize hazırlar. Acil tetkikleri ayırır ve önce yapılmasını sağlar. Muhafazası gereken tahlil materyalini usulüne göre muhafaza eder.
Laboratuvar şef ve uzmanın kontrolü altında basit laboratuvar tahlillerini yapar.
Standart solüsyon, kültür vasatları, boyalar ve antikoagülanları formüllerine göre hazırlar. Laboratuvar uzmanının hizmetle ilgili diğer emirlerini yerine getirir.
Laboratuvarda kullanılan cam eşya ve aletleri uzmanın direktifine göre temizler ve otoklavdan geçirir.
Malzeme ve cihazların devamlı kontrol ve sayımını yaparak ihtiyaçları zamanında amirine bildirir, defter kayıtlarını tutar, Kan ve Plazma kapaklarını kapayıp, ambalajlarını yapar ve dolabında saklar.
Laboratuvar hayvanlarının bakımı ile kafeslerinin temizliği ve etiketlerinin konulmasına sağlar.
Laboratuvar temizliğini yaptırır. Devamlı temiz ve düzenli olmasını sağlar.
Gerekli görülen hastaların tahlil materyalini bizzat hasta yatağında iken alır.
E - RÖNTGEN TEKNİSYENİNİN GÖREV VE YETKİLERİ
Madde 141 - Uzman tarafından yapılması gereken özel bilgi ve tekniği icap ettiren grafiler, tüm skopiler, skopi ile ilişkili grafiler dışında kalan her türlü radyografileri yapar
Filimlerin banyolarının yapılmasını ve raporları ile beraber ilgili servis ve polikliniklere imza karşılığında teslim edilmesini sağlar. Grafisi yapılacak hastaların hazırlanmaları hususunda gerekli bilgiyi verir.
Röntgen teşhis laboratuvarında her türlü araç ve cihazları işletmeye ve kullanmaya hazır bulundurur. Gerektiğinde işletir ve kullanır.
Röntgen arşivinin düzenli olarak çalışmasını sağlar. Laboratuvar istatistiklerini hazırlar.
Laboratuvar ve bütün cihazların bakım, temizlik ve düzenini sağlar. Laboratuvarda çalışan diğer yardımcı hizmetler sınıfı personelinin eğitimlerine yardım eder.YATAKLI TEDAVİ KURUMLARI İŞLETME
YÖNETMELİĞİ
D - LABORATUVAR HİZMETLERİ
Madde 15 - Laboratuvar hizmetleri; poliklinik ve servis hastaları ile gereğinde Sağlık Bakanlığının halk sağlığı gibi diğer laboratuvar ihtiyaçlarını karşılayacak nitelikte ve ayrıca poliklinik laboratuvarı bulunmayan yataklı tedavi kurumlarında servis ve polikliniklere göre merkezi bir yerde düzenlenir.
Laboratuvarlara muayene materyalleri, ilgili poliklinik ve klinik tabipleri tarafından usulüne uygun olarak doldurulmuş laboratuvar istek kağıtları (EK 14 Form 65 - Ek 13 Form 64) ve diğer sağlık kurumlarından resmi evrak ile gönderilir. Laboratuvar hizmetleri tutulacak bir deftere kaydedilir. (EK 48 Form 107)
D - LABORATUVAR ŞEF VE UZMANLARININ GÖREV VE YETKİLERİ
Madde 115 - Yataklı tedavi kurumlarında büyüklüğüne ve fonksiyonuna göre bakteriyoloji, biyokimya, patolojik, anatomi, hormon, nükleer tıp, hematoloji ve radyoloji gibi çeşitli laboratuvarlardan birkaçı veya hepsi bulunabilir.
a) Hastanelerin bakteriyoloji, biyokimya, hematoloji, patolojik anatomi radyoloji ve sair laboratuvarlarında görevli şef ve uzmanlar, laboratuvarlarına gelen kendi şubeleri ile ilgili bütün tetkik ve tahlilleri, serolojik ve biyolojik teamül ve testleri yapmakla yükümlüdürler.
Ölen hastalardan, (87 inci maddedeki açıklamaya göre) lüzum görülenlere otopsi yapmak, ameliyat veya otopsi ile alınan organ ve parçalarını muhafaza etmek ve gerekli preparatları hazırlamak, muayene ve tetkik neticelerini raporla ait olduğu servise bildirmek, koleksiyon ve müze yapmak, patolojik anatomi uzmanlarının görevleridir.
Bazı laboratuvar uzmanları noksan bulunan kurumlarda, mevcut laboratuvar uzmanları kendi uzmanlık dallarına yakın şubelerin de basit muayene ve tahlillerini yaparlar.
b) Resmi müracaatları karşılayacak laboratuvar bulunmayan il ve ilçelerde bu muayeneler baştabibin izni ile başka kurum laboratuvarlarında ücret karşılığında yaptırılır.
Özel laboratuvar bulunmayan yerlerde halk tarafından istenilen özel muayeneler, baştabibin izni ve yürürlükteki usullere göre ücretli yapılır.
c) Rontgen teşhis şef ve uzmanları, servis ve polikliniklerden tabiplerin muayene fişi ile gönderdikleri hastaların gerekli radyolojik tetkiklerini yapmakla yükümlüdür.
Radyolojik muayene için gönderilen hastaların fişlerine, gönderen uzman hastalığın mahiyeti ve yapılacak işlem hakkında gerekli bilgileri yazar. Radyoloji uzmanı da muayene neticesini kanaatiyle birlikte açık bir şekilde yazarak filmler ile beraber ilgili uzmana gönderir. Filmlere hastanın ismi, protokol numarası ve filmin çekildiği tarihi yazar. Birden fazla film çekildiği takdirde, kaç film gönderildiği fişine işaret edilir.
d) Radyoloji uzmanları, laboratuvar için alınan çekilmemiş filmlerin deftere kaydedilmesinden, çekilen filmlerin ölçüleri ve sayıları ile hangi hasta için çekildiğinden, protokol numarası, ismi ve tarihi ile yazılmasından, bozuk çıkanların usulüne göre imhasından sorumludurlar.
Poliklinik hastalarının filmlerinin ilgili uzmanlar tarafından görülmesiyle iadesinden sonra röntgen arşivinde muhafaza edilmesi sağlanır. Poliklinik röntgen raporları iki kopyalı olarak hazırlanır ve biri hastaya verilir.
Servislerden gönderilen hastaların filmleri servis dosyalarında saklanmak üzere servise gönderilir.
Kurumda çekilmiş olan filmler, filmi hastalar temin etmiş olsalar dahi, hiçbir suretle dışarıya verilemez. Ancak; adli bir kovuşturma için ilgili resmi makamlarca istenilirse kovuşturma sonunda iade edilmek üzere verilebilir.
Ancak, hasta isterse fiyat tarifesindeki ücretin 2 mislini ödemek şartıyla, kendisine ikinci bir grafi yapılır ve film kendisine verilir.
e) Radyoterapi uzmanı, ışın tedavisi için kendisine gelen hastaları muayene ederek radyoterapi endikasyonunu koyar.
Tedavi planı hazırlanmasında lüzumlu bilgileri radyasyon fizikçisine verir. Fizikçinin bulunmadığı hallerde planı ve fizikçinin diğer görevlerini olanaklar ölçüsünde kendisi yapar.
Radyoterapinin devam ettiği sürece, hastalığın seyrini yakından izlemek amacıyla belirli zamanlarda muayene ve kontrol eder.
Radyoterapi uzmanı, gerektiğinde hastayı gönderen uzmanla hasta hakkında görüşmeler yapar.
Laboratuvarlarında bulunan tedavi cihazlarının çalışmalarını sık sık kontrol ile gerektiğinde kalibrasyonlarını yaptırır.
Bu uzmanlar radyoterapi, fizik tedavi, rehabilitasyon için dışarıdan gelen hastaların baştabip tarafından kendilerine gönderilmesi halinde usulüne göre gerekli tedavileri yaparlar.
f) Laboratuvar şef uzmanları kendi laboratuvarlarında bulunan tıbbi cihaz, alet, malzeme ve kimyevi maddeler ile bütün demirbaş eşyanın muhafazası ile tüketim maddelerinin yerinde ve ekonomik kullanılmasından sorumludurlar.
Tecrübe hayvanları bulunan laboratuvarlarda bunların bakım, beslenme ve yetiştirilmesine bu laboratuvarların sorumlu şef veya uzmanları nezaret ederler.
N - RADYASYON FİZİKÇİSİNİN GÖREV VE YETKİLERİ
Madde 127 - Radyasyon fizikçisinin (Sağlık fizikçisi) yüksek fizik mühendisi olması şarttır. Bitirdiği yüksek okul ders programında bu dersi okumuş ve mastır yapmış olanlar tercih edilir. Bulunmadığı takdirde bu konuda en az beş sene çalışmış olanlar tercih edilir. Birden fazla olduğu takdirde içlerinden en kıdemlisi şef olarak seçilir. Teşhis, tedavi, araştırmada radyoterapi uzmanının isteğine göre kullanılacak iyonize ışının cins ve kaynaklarını seçer.
Radyoterapi uzmanından tedavi konusunda aldığı bilgiler ışığında hastanın tedavi planını yapar, izodoz eğrilerini çizer, planın uygulanmasında hazır bulunur.
Radyasyon fizikçisi, radyo izotop maddeleri ve iyonize ışın kaynaklarını usulüne uygun olarak depo ve muhafaza eder.
Bu madde ve kaynakları kullanılmaya hazırlar ve kullanma ve muhafaza yerlerine nakledilmesini sağlar. Uygulama esnasında gerekli korunma tedbirlerini alır. İzotoplu hastaları tecrit eder ve onlardaki izotop artıklarını zararsız hale getirir. Bu işlemde kullanılan alet ve malzemeyi radyoaktiviteden arıtarak yeniden kullanılacak hale getirir. İzotoplu cenazelerin muhafaza ve defnedilmesinde gerekli tedbirleri alır.
Radyasyon fizikçisi, radyo aktif materyalle çalışanların ve iyonizan ışınların etkisine uğrayanların alabilecekleri maksimum dozları tespit ederek alınan ışının zararlı düzeye gelmesinden önce bu kimselerin radyoterapi uzmanının bilgisi altında tehlikeli sahadan uzaklaştırılmalarını sağlar.
Laboratuvarda bulunan radyasyon cihaz ve kaynaklarını ışın bakımından kontrol ederek lüzum görülenlerin kalibrasyonunu yapar.
Radyoterapi bölümünde bulunan uzmanlık eğitimi görenlerin ve teknik personelin eğitiminde radyoterapi uzmanına yardımcı olur.
D - LABORATUVAR TEKNİSYENİNİN GÖREV VE YETKİLERİ
Madde 140 - Laboratuvara gelen muayene materyalini analize hazırlar. Acil tetkikleri ayırır ve önce yapılmasını sağlar. Muhafazası gereken tahlil materyalini usulüne göre muhafaza eder.
Laboratuvar şef ve uzmanın kontrolü altında basit laboratuvar tahlillerini yapar.
Standart solüsyon, kültür vasatları, boyalar ve antikoagülanları formüllerine göre hazırlar. Laboratuvar uzmanının hizmetle ilgili diğer emirlerini yerine getirir.
Laboratuvarda kullanılan cam eşya ve aletleri uzmanın direktifine göre temizler ve otoklavdan geçirir.
Malzeme ve cihazların devamlı kontrol ve sayımını yaparak ihtiyaçları zamanında amirine bildirir, defter kayıtlarını tutar, Kan ve Plazma kapaklarını kapayıp, ambalajlarını yapar ve dolabında saklar.
Laboratuvar hayvanlarının bakımı ile kafeslerinin temizliği ve etiketlerinin konulmasına sağlar.
Laboratuvar temizliğini yaptırır. Devamlı temiz ve düzenli olmasını sağlar.
Gerekli görülen hastaların tahlil materyalini bizzat hasta yatağında iken alır.
E - RÖNTGEN TEKNİSYENİNİN GÖREV VE YETKİLERİ
Madde 141 - Uzman tarafından yapılması gereken özel bilgi ve tekniği icap ettiren grafiler, tüm skopiler, skopi ile ilişkili grafiler dışında kalan her türlü radyografileri yapar
Filimlerin banyolarının yapılmasını ve raporları ile beraber ilgili servis ve polikliniklere imza karşılığında teslim edilmesini sağlar. Grafisi yapılacak hastaların hazırlanmaları hususunda gerekli bilgiyi verir.
Röntgen teşhis laboratuvarında her türlü araç ve cihazları işletmeye ve kullanmaya hazır bulundurur. Gerektiğinde işletir ve kullanır.
Röntgen arşivinin düzenli olarak çalışmasını sağlar. Laboratuvar istatistiklerini hazırlar.
Laboratuvar ve bütün cihazların bakım, temizlik ve düzenini sağlar. Laboratuvarda çalışan diğer yardımcı hizmetler sınıfı personelinin eğitimlerine yardım eder.
6 Ekim 2007 CUMARTESİ Resmî Gazete Sayı : 26665
YÖNETMELİK
Sağlık Bakanlığından:
KAMU SAĞLIK HİZMETLERİNDE İYONLAŞTIRICI RADYASYON
KAYNAKLARI İLE ÇALIŞAN PERSONELİN RADYASYON
DOZ LİMİTLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, iyonlaştırıcı radyasyon ile teşhis, tedavi veya araştırmanın yapıldığı yerler ile bu iş veya işlemlerde çalışan kamu sağlık hizmetlerindeki tüm personelin iyonlaştırıcı radyasyondan kaynaklanabilecek risklere karşı radyasyon dozu limitlerini belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, kamu sağlık hizmetlerinde, iyonlaştırıcı radyasyon ile teşhis, tedavi veya araştırmanın yapıldığı yerler ile bu iş veya işlemlerde çalışan kamu personelini kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 31/12/1980 tarihli ve 2368 sayılı Sağlık Personelinin Tazminat ve Çalışma Esaslarına Dair Kanunun 2 nci maddesi ile 13/12/1983 tarihli ve 181 sayılı Sağlık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 43 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Eşdeğer doz: Birimi Sievert (Sv) olup, radyasyonun türüne ve enerjisine bağlı olarak doku veya organda soğurulmuş dozun, radyasyon ağırlık faktörü ile çarpılmış halini,
b) Etkin doz: Birimi Sievert (Sv) olup, insan vücudunda ışınlanan bütün doku ve organlar için hesaplanmış eşdeğer dozun, her doku ve organın doku ağırlık faktörleri ile çarpılması sonucunda elde edilen dozların toplamını,
c) İyonlaştırıcı radyasyon: 100 nm ya da daha kısa dalga boyunda veya 3x1015 Hertz ya da daha yüksek frekansta elektromanyetik dalga veya parçacık şeklinde transfer edilen, doğrudan veya dolaylı olarak iyon oluşturma kapasitesine sahip enerjiyi,
ç) Personel: Teşhis, tedavi veya araştırmanın yapıldığı yerlerde iyonlaştırıcı radyasyon kaynakları ile bizzat çalışan bilumum kamu personelini,
d) Radyasyon: İyonlaştırıcı radyasyonu,
e) Radyasyon kaynağı: Teşhis ve tedavide kullanılan ve iyonlaştırıcı radyasyon yayan her türlü cihazı ve radyofarmasötiği
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Radyasyon Kaynakları ile Çalışma Esasları, Radyasyon Güvenliği Komitesi
Radyasyon kaynakları ile çalışma esasları
MADDE 5 – (1) Tıbbi amaçlı radyasyon kaynaklarının alınması, bulundurulması ve kullanılması 9/7/1982 tarihli ve 2690 sayılı Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Kanunu ve 24/7/1985 tarihli ve 85/9727 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe giren Radyasyon Güvenliği Tüzüğünün 7 nci maddesi gereğince Türkiye Atom Enerjisi Kurumunca verilecek lisansa bağlıdır.
(2) Sağlık kuruluşlarının yetkilileri, tıbbi amaçlı radyasyon kaynaklarının teslim alınması, bulundurulması, çalıştırılması, kullanılması ve radyoaktif atıkların bertaraf edilmesine ilişkin idari ve teknik düzenlemeleri Türkiye Atom Enerjisi Kurumunun 24/3/2000 tarihli ve 23999 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Radyasyon Güvenliği Yönetmeliği ve 21/7/1994 tarihli ve 21997 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tıpta Tedavi Amacıyla Kullanılan İyonlaştırıcı Radyasyon Kaynaklarını İçeren Tesislere Lisans Verme Yönetmeliği doğrultusunda yerine getirilmekle yükümlüdür.
(3) Tıbbi amaçlı radyasyon kaynakları ancak, radyasyonun zararlı etkilerine karşılık elde edilecek faydanın üstünlüğü varsa kullanılır. Bu temel ilke göz önünde bulundurularak radyasyon uygulamasını talep eden hekim veya radyasyon uygulamasını yürüten hekim tarafından yapılacak işlem gerekçelendirilir. Radyasyona maruz kalacak hastaya veya kanuni temsilcisine tıbbi işlem ve gerekçesi hakkında bilgi verilir ve onayı alınır. Hekimin yazılı talebi olmadıkça hiçbir iyonlaştırıcı radyasyon uygulaması yapılmaz.
(4) Tanıya yönelik radyasyon uygulamalarında gereksiz tekrar çekimlerin önlenmesi esastır. Bu açıdan hasta veya hasta yakını bilgilendirilir, mevcut filmlerinin saklanması sağlanır ve yeni bir film istemi mutlaka tıbbi gerekçe mevcut olması halinde yapılır. Gereksiz tekrar çekimlerin önlenmesi amacıyla hekimler arasında filmlerin taşınmasına imkan sağlanır.
(5) Tıbbi amaçlı radyasyon uygulamalarında amaca yönelik olabilecek en az ışınlama yapılması esastır. Bunun sağlanabilmesi için her radyasyon yayan cihaz veya uygulama için Türkiye Atom Enerjisi Kurumu lisansının sahibi sorumluluğunda, ilgili birim çalışanları ile birlikte en uygun çalışma şeklini tarif eden yazılı bir talimat hazırlanır ve ilgili tüm çalışanlar bilgilendirilerek bu talimata uyulması sağlanır.
Radyasyon güvenliği komitesi
MADDE 6 – (1) İyonlaştırıcı radyasyon uygulamalarının yapıldığı nükleer tıp, radyasyon onkolojisi ve radyoloji birimlerinden en az ikisinin bulunduğu devlet hastaneleri, askeri hastaneler ve üniversite hastanelerinde çalışanların, hastaların ve çevrenin radyasyondan korunması ve güvenliğin sağlanması amacıyla "Radyasyon Güvenliği Komitesi" kurulur. Bu komiteler Türkiye Atom Enerjisi Kurumu tarafından belirlenmiş çalışma usul ve esasları doğrultusunda görevlerini yerine getirir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Radyasyon Doz Limitleri ve Çalışma Düzeni
Radyasyon doz limitleri
MADDE 7 – (1) Radyasyon ile çalışan personel, Radyasyon Güvenliği Yönetmeliğine uygun olarak kişisel dozimetre taşımak zorundadır. Bu personelden nükleer tıp alanında çalışan hekimler, hemşireler, nükleer tıp teknikerleri ve teknisyenleri ve sıcak oda görevlileri rutin gövde dozimetresi ile birlikte bu Yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihinden itibaren altı ay sonra geçerli olmak üzere el bileği veya yüzük dozimetresi de taşımak zorundadır.
(2) İyonlaştırıcı radyasyon ile çalışan personelin maruz kalacağı tüm vücut etkin dozu müteakip beş yıl toplamında 100 milisieverti, herhangi bir tek yılda 50 milisieverti ve ayda 2 milisieverti geçemez. Bu kurala aykırı olmayacak şekilde ayrıca;
a) Göz merceği için eş değer doz aylık 15 mSv’i,
b) El ve ayaklar için eş değer doz aylık 50 mSv’i,
c) En yoğun radyasyona maruz kalan 1 cm2’lik alan referans olmak üzere cilt için eş değer doz aylık 50 mSv’i
geçemez.
(3) 18 yaşını doldurmamış olanlar iyonlaştırıcı radyasyon ile çalışılan işlerde görev alamazlar. Mesleki eğitimleri gereği iyonlaştırıcı radyasyon ile çalışması zorunlu 16-18 yaş arası stajyer ve öğrenciler için etkin dozun yılda 6 mSv’i geçmemesi kaydıyla doz limitleri şu şekilde belirlenmiştir:
a) Tüm vücut etkin dozu aylık 0.6 milisieverti,
b) Göz merceği için eş değer doz aylık 5 mSv'i,
c) El, ayak veya deri için eşdeğer doz aylık 15 mSv’i
geçemez.
(4) Hamile personel hamilelik durumu belli olur olmaz ilgili birim amirlerine derhal haber verirler. Bunların yıllık doz limitleri, yayımlanan Radyasyon Güvenliği Yönetmeliğinin 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde toplum için belirlenmiş limitleri aşamayacağından, çalışma koşulları bilfiil radyasyon kaynakları ile ilgili işleri ve işlemleri içermeyecek şekilde yeniden düzenlenir.
(5) Emzirme dönemindeki personel radyoaktif maddelerin cilt teması, solunması veya sindirim yoluyla alınması riski taşıyan nükleer tıp alanında ve benzer kontaminasyon riski taşıyan iş ve işlemlerde çalıştırılamazlar.
(6) Kişisel dozimetre ölçümlerinde aylık limitlerin aşıldığı durumlarda ilgili yerin radyasyon güvenliği komitesi, radyasyon güvenliği komitesinin olmadığı yerlerde birim amiri sorunun kaynağını inceleyip değerlendirir ve eksik veya yanlış hususların düzeltilmesi için gerekli tedbirlerin alınmasını sağlar. Yanlış veya eksik hususlar düzeltilinceye kadar söz konusu radyasyon kaynakları ile yapılan iş ve işlemler yürütülmez.
(7) Radyasyon ile çalışan personelin işe başlamadan önceki ve yıllık sağlık kontrolleri Ek-I’deki form doğrultusunda yapılır. Personelin sağlık kontrolleri, tercihen, işyeri hekimliği sertifikası olan bir kurum tabibi veya kurum amirinin görevlendirdiği bir hekim tarafından gerçekleştirilir.
(8) Kişisel dozimetre ölçümlerinde aylık radyasyon limitinin aşılması veya yüksek dozda radyasyona maruziyet şüphesi taşıyan radyasyon kazası durumunda sağlık personeli Ek-I’deki form doğrultusunda değerlendirilir ve gerekli görülürse ilgili üst kurumlara sevk edilir.
Çalışma düzeni
MADDE 8 – (1) Personel, iyonlaştırıcı radyasyonla 7 nci maddede belirtilen radyasyon doz limitleri içinde çalıştırılabilir. Kamu kurum ve kuruluşları bu konuda gerekli tedbirleri almakla, personel de gerekli korunma tedbirlerine uymakla yükümlüdür.
(2) Sağlık personelinin günlük mesaisi, radyoterapi birimlerinde acil hasta yükünün karşılanabilmesi ve hiperfraksiyone tedavi şemalarının uygulanabilmesi için; radyoloji ve nükleer tıp birimlerinde acil tanı ve tedavinin uygulanabilmesi için vardiya veya nöbet şeklinde düzenlenebilir. Buna göre;
a) Vardiya veya nöbet için düzenlemeler ilgili birim sorumlusunun önerileri dikkate alınarak, kurum amirlerince yapılır.
b) Vardiya veya nöbet şeklindeki çalışma düzeninde ilgili hekim radyasyon uygulamalarına eşlik eder.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Son Hükümler
Yürürlük
MADDE 9 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 10 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Sağlık Bakanı yürütür.
RADYASYON GÜVENLİĞİ TÜZÜĞÜ
Bakanlar Kurulu Kararının Tarihi : 24/7/1985, No : 85/9727
Dayandığı Kanunun Tarihi : 9/7/1982, No : 2690
Yayımlandığı R. Gazetenin Tarihi : 7/9/1985, No : 18861
Yayımlandığı Düsturun Tertibi : 5, Cildi : 25, S. 1000
BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Kapsam, Terimler ve Kısaltmalar
Kapsam
Madde 1 – İyonlaştırıcı radyasyon kaynaklarını bulunduran, kullanan, imal, ithal ve ihraç eden, alan, satan, taşıyan ve depolayan, resmi özel kurum ve kuruluşlar ve gerçek kişilerce uyulması gereken kurallar bu Tüzükte gösterilmiştir.
Özgül aktivitesi gram başına 0.002 mikrocurie (kilogram başına 74 kilo Becquerel) den daha az olan radyoaktif maddeler bu Tüzüğün kapsamı dışındadır.
Terimler ve kısaltmalar
Madde 2 – Bu Tüzükte geçen terimlerin ve kısaltmaların anlamları aşağıda belirtilmiştir :
A – İyonlaştırıcı radyosyonlar, maddesel ortamdan geçerken onunla etkileşerek iyon çiftleri oluşturabilen X ışını, gamma ışını gibi elektromanyetik ışınlarla, kinetik enerjileri olan yüklü parçacıklar, ağır iyonlar ve serbest nötronlar gibi tanecik karakterli ışınımlardır.
Ses dalgalarıyla, elektromanyetik spektrumun morötesi ve daha büyük dalga boylu bölgesi, bu tanımın kapsamı dışındadır.
Bu Tüzükte iyonlaştırıcı radyasyon terimi yerine radyasyon sözcüğü kullanılmıştır.
B – Radyoaktivite birimleri, Curie (Ci) ve Becquerel (Bq) dir:
1 – 1 Curie, saniyede 3,7x10 üzeri on parçalanma veren radyoaktif madde miktarıdır.
2 – 1 Becquerel, saniyede bir parçalanma veren radyoaktifmadde miktarıdır.
1 Becquerel, 2,7x10**(-11)Curiedir.
C – Rem (rem), radyasyon korunmasında kullanılan biyolojik eşdeğer doz birimi olup, soğurulan dozla kalite faktörünün çarpımına eşittir.
Rad (rad), soğurulan doz birimi olup, 1 gram madde içinde 100 erglik enerji soğurulması meydana getiren herhangi bir radyasyon dozudur.
D – Radyasyon kaynağı, iyonlaştırıcı radyasyon yayınlayan radyoaktif maddelerle radyasyon yayınlayıcı veya üretici aygıtlardır.
E – Radyoaktif maddeler, bir veya birden çok iyonlaştırıcı radyasyon yayınlayarak çekirdekleri kendiliğinden bozunmaya uğrayan bir izotopu, alaşım, karışım, çözelti veya bileşik olarak içeren maddelerdir.
F – Radyasyon yayıcı aygıtlar, bir veya birkaç tür iyonlaştırıcı radyasyonu, belirli güvenlik önlemleri içerisinde ve denetim altında yaymak amacıyla yapılmış olan ve radyoaktif madde içeren aygıtlardır.
G – Radyasyon üretici aygıtlar, elektriksel, elektronik manyetik veya elektromekanik yöntemlerden biriyle yüklü parçacık veya ağır iyonları hızlandırarak belirli güvenlik önlemleri
içerisinde ve denetim altında iyonlaştırıcı radyasyon üretmek üzere yapılmış röntgen makinaları, betatron, lineer akseleratör, siklotron ve nötron jeneratörü gibi aygıtlardır.
H – Özgül aktivite bir radyoaktif maddenin 1 gramlık kütlesinin Curie veya 1 kilogramlık kütlesinin Becquerel cinsinden ifade edilen aktivite yoğunluğudur.
İ – Denetimli alanlar, radyasyon güvenliği bakımından giriş ve çıkışların özel denetime ve içerisindeki çalışmaların özel kurallara bağlı olduğu alanlardır.
J – Radyasyon alanları, içinde çalışan kişilerin iyonlaştırıcı radyasyonlara maruz kaldığı alanlardır. Bunlar maruz kalınan ışınlama düzeyine göre,
1. Yıllık ışınlamaların doz eşdeğer sınırlarının onda üçünü geçebileceği "çalışma durumu A alanları."
2 – Yıllık ışınlamaların doz eşdeğer sınırlarınınonda üçünün aşılmasının hiç beklenmediği " çalışma durumu B alanları" olmak üzere ikiye ayrılır.
K – Radyasyon görevlisi, sürekli olarak denetimli alanlarda veya radyosyon kaynaklarıyla çalışan kişidir.
Denetimli alanlarda veya radyasyon kaynaklarıyla geçici olarak veya ara sıra çalışan kişiler radyosyon görevlisi sayılmazlar.
L – Radyasyon kazası, istenmeyen bir olay sonucu, radyasyon korunması standandartlarıyla belirlenen sınırların çok üzerinde radyasyon dozu alınması veya radyoaktif bulaşma meydana gelmesidir.
M – Radyoaktif yağışlar, nükleer patlamaların atmosfere yaydığı radyoaktif maddelerin çeşitli biçimlerde yeryüzüne inmesidir.
N – Kurum, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu anlamına gelir.
Tüzükte kullanılan diğer terimlerin anlamları, Nükleer Tanımlar Yönetmeliğinde belirtilir.
İKİNCİ BÖLÜM
Görevler ve Yetkiler
Hizmetlerin yürütülmesi
Madde 3 – Radyasyon güvenliğine ilişkin hizmetler, Radyasyon Sağlığı ve Güvenliği dairesince yürütülür.
Görevler ve yetkiler
Madde 4 – Radyasyon Sağlığı ve Güvenliği Dairesinin görevleri şunlardır:
A – Radyasyon güvenliğine ilişkin ilke, mevzuat, standart ve tedbirleri belirlemek üzere çalışmalar yapmak ve bunların uygulanmalarını sağlamak,
B – Radyasyon kaynaklarına ve bu kaynakları bulunduran, kullanan, imal, ithal ve ihraç eden, alan, satan, taşıyan ve depolayan resmi, özel kurum ve kuruluşlara ve gerçek kişilere lisans vermek, lisans koşullarına aykırı durumlarda lisanslarını geçici veya sürekli olarak iptal etmek, gerekirse, aygıt ve tesisin kapatılmasına karar vermek ve yasal kovuşturmaya geçilmesi için ilgili makamlara duyuruda bulunmak,
C – Radyasyon kaynaklarının Ülkeye giriş, çıkış, transit geçiş ve taşınmalarına izin vermek,
D – Bu Tüzük kapsamına giren işleri, radyasyon alanlarını, radyasyon güvenliği bakımından sınıflandırmak ve denetlemek,
E – Radyasyon kaynaklarıyla çalışanları ve toplumu, radyasyon tehlikelerinden korumak amacıyla, gerekli tedbirleri almak, alınmasını sağlamak,
F – Çevrenin radyoaktif artıklarla ve radyoaktif yağışlarla kirlenmesini engellemek amacıyla gerekli tedbirleri almak, alınmasını sağlamak,
G – Radyasyon kazası halinde, alınması gerekli tedbirleri belirlemek ve uygulanmasını sağlamak,
H – Radyasyon güvenliği için ilgili bakanlık ve kuruluşlarlarla işbirliği yapmak,
İ – Radyasyon güvenliği konusunda araştırma, eğitim ve yayınlar yapmak ve bu konularda, ilgili kuruluşlarla ortak çalışmalarda bulunmak.
İKİNCİ KISIM
Temel Standartlar, Lisans, İzin, Denetim
BİRİNCİ BÖLÜM
Temel Standartlar
Radyasyon güvenliği temel standartları
Madde 5 – Radyasyon güvenliğine ilişkin ilke ve tedbirler aşağıda belirtilen radyasyon korunması temel standartlarına göre düzenlenir:
A – Görevi gereği, radyasyon kaynaklarıyla çalışan veya radyasyona maruz kalan kişilerin, iç ve dış radyasyon kaynaklarından bütün vücutlarının alacağı yıllık doz 5 remi geçmeyecektir.
B – Radyasyon görevlisi sayılmayan kişilerin ve toplumdaki diğer kişilerin maruz kalacakları iç ve dış radyasyonun dozları toplamı, bütün vücut için,yılda 0,5 remi geçmeyecektir.
Yaş sınırlaması
Madde 6 – 18 yaşından küçükler, bu Tüzük kapsamına giren işlerde çalıştırılamazlar.
İKİNCİ BÖLÜM
Lisans
Lisansa bağlı işler
Madde 7 – Bu Tüzük kapsamına giren radyasyon kaynaklarının bulundurulması, kullanılması, imal, ithal ve ihraç edilmesi, alınması, satılması, taşınması, depolanması ve radyasyon kaynaklarıyla çalışılabilmesi, Kurumca verilecek lisansa bağlıdır.
Bu işler, diğer bakanlık ve kuruluşlardan da izin, ruhsat veya belge alınmasını gerektiriyorsa, bunların verilmesi, Kurumca lisans verilmesi ön koşuluna bağlıdır.
Lisans türleri
Madde 8 – Lisans türleri, aşağıda gösterilmiştir:
A – Radyasyon kaynaklarını bulunduran, kullanan, imal, ithal ve ihraç eden, alan, satan, taşıyan ve depolayan kişilere verilen lisanslar,
B – Radyasyon kaynaklarına verilen lisanslar,
1 – Tıpta kullanılan radyasyon kaynaklarına verilen lisanslar,
2 – Sınai veya başka amaçlarla kullanılan radyasyon kaynaklarına verilen lisanslar,
C – Radyasyon kaynaklarının kullanıldığı,depolandığı, imal edildiği, radyoaktif artıkların zararsız hale getirildiği ve benzeri yerlere verilen lisanslar.
Lisans başvurusu
Madde 9 – Bu Tüzük hükümleri uyarınca lisans alması gereken kişi ve kuruluşlar, aşağıdaki bilgi ve belgeleri ekledikleri bir dilekçeyle Kuruma başvururlar:
A – Yapacakları iş için yeterli bilgileri bulunduğunu kanıtlayan resmi belge,
B – Kurumca verilen ve başvuran tarafından doldurulan lisans başvuru formu.
Bunlar dışında, lisans türüne göre aranacak diğer özel koşullar ve istenecek belgeler, yönetmelikte gösterilir.
Başvurunun değerlendirilmesi
Madde 10 – Dilekçeye eklenen belgeler yeterli görülürse,Kurumca görevlendirilen uzmanlarca, yerinde inceleme yapılarak bir rapor düzenlenir. Bu rapor, Radyasyon Sağlığı ve Güvenliği Dairesince değerlendirilir. Koşulların sağlandığı kanısına varılırsa, Kurum Başkanlığınca onaylanan lisans belgesi başvurana verilir. Eksiklikler varsa, bunlar başvurana bildirilir; lisans verilmesi bunların tamamlanması koşuluna bağlıdır.
Lisans süresi ve şartları
Madde 11 – Lisans, türlerinin gerektirdiği özel tedbirlerin yanı sıra, aşağıdaki genel şartlarla verilir:
A – Lisans, 5 yıl için geçerlidir. Sürenin bitiminde, 12 nci madde hükümlerine göre yenilenebilir.
B – Lisansın özel koşullarında, Kurumun yazılı izniyle değişiklik yapılabilir.
C – Lisans devredilemez.
D – 8 inci maddenin ve C bentlerine göre verilen ve kullanılmayacak olan lisansların sahipleri, iptali için kuruma başvurmak zorundadırlar.
Radyasyon kaynaklarını kullananların işten ayrılmaları ve yerlerine alınanlar, bunları çalıştıranlarca Kuruma bildirilir.
Lisansın yenilenmesi
Madde 12 – Lisansların yenilenmesi için, süresinin bitiminden 6 ay önce, Kuruma bir dilekçeyle başvurulması gerekir. Başvuru dilekçesine eklenecek belgeler yönetmelikte gösterilir.
Lisansın iptali
Madde 13 – Kurum uzmanlarınca yapılan denetimler sırasında, lisans koşullarına veya radyasyon güvenliği mevzuatına uyulmadığı belirlenirse, bir rapor düzenlenir. Bu rapor, Radyasyon Sağlığı ve Güvenliği Dairesince değerlendirilir. Raporda belirlenen hususlar yerinde görülürse, eksikliklerin ve sakıncaların giderilmesi için bir süre belirlenerek lisansın geçici olarak iptaline karar verilir. Kurum Başkanlığınca onaylanan karar ilgiliye bildirilir. Verilen süre içinde öngörülen hususların giderilmesi halinde, iptal kararı kaldırılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İzin
İzne bağlı işler
Madde 14 – Radyasyon kaynaklarının taşınması, transit geçişi, Ülkeye girişi ve çıkışı, Kurumun yazılı iznine bağlıdır. Bu Tüzük hükümleri uyarınca lisans verilmiş olması izin alma yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.
Giriş ve çıkış izinleri
Madde 15 – Radyasyon kaynaklarını ithal ve ihraç edecek olanlar, bunlara ilişkin proforma faturaları ekledikleri bir dilekçeyle Kuruma başvurmak zorundadırlar. Giriş ve çıkış izni, Radyasyon Sağlığı ve Güvenliği Dairesince yapılacak inceleme sonuçlarına göre verilir.
Radyasyon güvenliği esaslarına aykırı bir durum görülürse, iznin verilmesi, bunun giderilmesine bağlıdır.
Taşıma ve transit geçiş izni
Madde 16 – Radyasyon kaynaklarını taşımak veya transit geçirmek isteyenler durumu Kuruma bildirmekle yükümlüdürler. İzin, Kurum uzmanlarınca, gerekirse, taşımanın başlayacağı yerde veya giriş gümrüğünde yapılacak inceleme sonuçlarına göre verilir.
Radyasyon güvenliği esaslarına aykırı bir durum görülürse, iznin verilmesi, bunun giderilmesine bağlıdır.
Taşıma ve transit geçiş izninin koşulları
Madde 17 – Taşıma ve transit geçiş izni, yönetmeliğinde belirlenecek özel koşulların yanı sıra, aşağıdaki genel koşullarla verilir:
A – Kurum uzmanlarınca bir yol belirlenmişse, taşıma bu yol üzerinden yapılacaktır.
B – Araca, radyasyon tehlikesi uyarı işaretleri konulacaktır.
C – Taşıma veya geçiş sırasında meydana gelecek kazalar en hızlı haberleşme aracıyla Kuruma bildirilecek ve Kurum uzmanlarınca öngörülen önlemler derhal alınacaktır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Denetim
Denetime bağlı işler
Madde 18 – Çalışma alanları bakımından bu Tüzük kapsamınagiren resmi, özel kurum ve kuruluşlar ve gerçek kişiler, Kurumun denetimine bağlıdır.
Kurum uzmanları, bu amaçla ilgili yer ve tesislere girmek, gerekli gördükleri belgeleri istemek ve incelemek yetkisine sahiptirler.
Denetim sırasında ilgililer, uzmanlara her türlü kolaylığı göstermekle yükümlüdürler.
Denetim esasları
Madde 19 – Denetim, haberli veya habersiz olarak her zaman yapılabilir.
Denetim, radyasyon kaynaklarının bulundurulduğu yerlerin fiziksel yönden incelenmesini ve radyasyon düzeylerinin, radyoaktif madde miktarlarının (konsantrasyon) ölçülmesini, radyasyon kaynaklarının Ülkeye girişi, çıkışı, taşınması ve transit geçişi sırasında Tüzük ve yönetmelikte öngörülen esaslara uyulup uyulmadığının incelenmesini kapsar.
Denetimin ayrıntıları ve ilgililerin denetime ilişkin yükümlülükleri yönetmelikte gösterilir.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Çeşitli ve Son Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Kayıt tutma yükümlülüğü
Madde 20 – Çalışma alanları bakımından bu Tüzük kapsamına giren resmi, özel kurum ve kuruluşlar ve gerçek kişiler yönetmeliğinde öngörülen esaslara uygun olarak kayıt tutmakla yükümlüdürler.
Radyasyon kaynaklarının kaybı ve çalınması
Madde 21 – Bu Tüzük kapsamına giren radyasyon kaynaklarının kaybı ve çalınması halinde, sorumlu ve görevlilerce derhal gerekli tedbirler alınır ve durum en hızlı haberleşme aracıyla Kuruma bildirilir.
Kurum uzmanlarınca, yerinde yapılan inceleme sonucunda, radyasyon güvenliği açısından öngörülen yönergelerin gereği, sözü edilenlerce, derhal yerine getirilir. Bu konularda, gerekirse, ilgili kuruluşların yardımı istenir, onlarla işbirliği yapılır.
Radyasyon kazaları
Madde 22 – Bir radyasyon kazası halinde, lisans ve izin koşulları gereğince alınması gerekli önlemler sorumlu ve görevlilerce derhal alınır ve durum en hızlı haberleşme aracıyla Kuruma bildirilir.
Kurum uzmanlarınca yerinde yapılan inceleme sonucunda, radyasyon güvenliği açısından öngörülen yönergelerin gereği, sözü edilenlerce, derhal yerine getirilir. Bu konularda, gerekirse, ilgili kuruluşlarınyardımı istenir, onlarla işbirliği yapılır.
Radyoaktif yağışlar
Madde 23 – Radyoaktif yağışlara ilişkin ölçüm, kayıt ve değerlendirmelerin sonuçları gerektirirse, Kurum, ilgili bakanlık ve kuruluşlarla işbirliği yaparak toplumun ve çevrenin korunması için gerekli önlemlerin alınmasını sağlar.
Radyasyon tesisleri plan ve projelerinin incelenmesi
Madde 24 – Radyasyon kaynaklarının kullanılması imal edilmesi, depolanması, radyoaktif artıkların zararsız hale getirilmesi ve benzeri amaçlarla kurulacak tesisler için yapı yapacak olanlar, plan ve projelerini ekledikleri bir dilekçeyle Kuruma başvurmak zorundadırlar. Plan ve projeler radyasyon güvenliği yönünden uygun bulunursa, durum, bunların üzerinde belirtilir. Uygun bulunmazsa, yapılması gerekli değişiklikler ve alınması gerekli tedbirler bir raporla ilgiliye bildirilir. Yapı izni verilmesi sırasında Kurumun plan ve projelerin radyasyon güvenliği yönünden uygun olduğu yolundaki bildirimi aranır. Tesise, Kurumca lisans verilmesi aşamasında, plan ve projeye veya rapora uyulup uyulmadığı incelenir.
İKİNCİ BÖLÜM
Son Hükümler
Yönetmelikler
Madde 25 – Bu Tüzükte çıkarılması öngörülen yönetmelikler, Tüzüğün yayımından başlayarak 1 yıl içinde yürürlüğe konur.
Geçici Madde – Bu Tüzüğün yürürlüğe girmesinden önce verilmiş olan lisanslar, veriliş tarihlerinden başlayarak 5 yıl süreyle geçerlidir. Süresi dolmuş olan lisansların yenilenmesi için, Tüzüğün yürürlüğe girdiği tarihten başlayarak 2 yıl içinde Kuruma başvurulması gerekir.
Yürürlük
Madde 26 – 2690 sayılı Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Kanununun 4 ve 10 uncu maddelerine dayanılarak hazırlanmış ve Danıştayca incelenmiş olan bu Tüzük hükümleri Resmi Gazete'de yayımı gününde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 27 – Bu Tüzük hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür
T.C.
SAĞLIK BAKANLIĞI
Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü
Sayı : B.10.0.THG.0.16.00.01.010.06/6609 30.03.2007
Konu: Kurumsal Kaliteyi Geliştirme ve
Performans Değerlendirme Yönergesi
(GENELGE
2007/24
Sağlık hizmetleri sunumunda; hizmet kalitesini artırılması, sürekli gelişmenin sağlaması, sağlık kurumlarının bu hedeflere ulaşmaları için ölçülebilir, karşılaştırılabilir hizmet sunum kriterlerinin belirlenmesi ve kalite kültürü içinde hizmetlerin yürütülerek halkın görüşlerinin bu sürece yansıtılması, beklentilerine cevap verilmesi ve buna katkısı olan personelin teşvik edilmesi amacıyla 13/12/1983 tarihli ve 181 Sayılı Sağlık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 43 üncü maddesi ile 12/05/2006 tarihli ve 26166 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık Kurum ve Kuruluşlarında Görevli Personele Döner Sermaye Gelirlerinden Ek Ödeme Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 5 inci maddesinin (öö) bendine dayanılarak hazırlanan “Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık Kurum ve Kuruluşlarında Kaliteyi Geliştirme ve Performans Değerlendirme Yönergesi” 23/ 03/ 2007 tarih ve 2542 sayılı Makam Onayı ile yayımlanmış olup 01/05/2007 tarihinde yürürlülüğe girecektir.
Kurumsal kalitenin geliştirilmesi ve performansın değerlendirilmesi konusundaki çalışmalara ivme kazandırmak, uygulama ve izlemede etkinliği ve verimliliği artırmak amacıyla ilgili tüm mevzuat değerlendirilerek söz konusu yönerge revize edilmiştir.
Bu Yönergenin yürürlüğe gireceği 01/05/2007 tarihi itibariyle;
1- 02/11/2001 tarih ve 21530 sayılı genelge,
2- 08/01/2003 tarih ve 457 sayılı genelge,
3- 10/09/2003 tarih ve 17377 sayılı genelge,
4- 11/04/2003 tarih ve 7044 sayılı genelge,
5- 07/10/2004 tarih ve 17035 sayılı genelge,
6- 07/10/2004 tarih ve 17036 sayılı genelge,
7- 08/02/2005 tarih ve 02147 sayılı genelge,
8- 04/02/2005 tarih ve 12974 sayılı genelge,
9- 22/03/2005 tarih ve 5603 sayılı genelge,
10- 25/04/2005 tarih ve 07959 sayılı genelge,
11- 13/05/2005 tarih ve 9544 sayılı genelge,
12- 04/07/2005 tarih ve12974 sayılı genelge,
13- 06/10/2005 tarih ve 19084 sayılı genelge,
14- 10/10/2005 tarih ve 19391 sayılı genelge,
15- 12/12/2006 tarih ve 23335 sayılı genelge,
16- 14/11/2006 tarih ve 21204 sayılı genelge,
yürürlükten kaldırılmıştır.
05/12/2006 tarih ve 9414 sayılı Sağlık Bakanlığına bağlı “Sağlık Kurum ve Kuruluşlarında Kaliteyi Geliştirme ve Performans Değerlendirme Yönergesi”ne göre 2007 Yılı Şubat, Mart, Nisan aylarında yönerge esaslarına göre hesaplanan kurumsal performans katsayısı 2007 Yılı Mayıs, Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında Yönetmelik çerçevesinde kurum ve kuruluşlarda dağıtılabilecek döner sermaye tutarının hesaplamasına esas olacaktır.
23/03/2007 tarih ve 2542 sayılı Makam Onayı ile yürürlüğe konulan “Sağlık Bakanlığı Yataklı Tedavi Kurumlar Kurumsal Kaliteyi Geliştirme ve Performans Değerlendirme Yönergesi” ekleriyle beraber toplam 47 sayfa olduğundan dolayı tasarruf amacıyla genelge yazımızın ekinde gönderilmemekte olup; Yönerge ve ekleri Bakanlığımızın web sitesi “www.saglik.gov.tr” ve “www.kalite.saglik.gov.tr” internet adresinden temin edilecektir.
Bilgilerinizi ve ilinizde bulunan tüm döner sermayeli kurumlara duyurulması ve bu Genelge çerçevesinde hareket edilmesi hususunda, gereğini önemle rica ederim.
Prof. Dr. Necdet ÜNÜVAR
Bakan a.
Müsteşar
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI
Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü
Sayı: B.l0.0.THG.0.13.00.01-010.07- 21025 08/10/2007
Konu: Radyasyon kaynakları ile çalışan kamu sağlık personeli hakkında
. . . . . . . . . . . . . VALİLİĞİ
(İl Sağlık Müdürlüğüne)
Kamu sağlık personelinin çalışma sürelerini düzenleyen 31/12/1980 tarihli ve 2368 sayılı
Sağlık Personelinin Tazminat ve Çalışma Esaslarına Dair Kanunun 2 nci maddesi 28/03/2007 tarihli
ve 5614 sayılı Kanunun 2 nci maddesi ile değiştirilerek ; “Kamu sağlık hizmetlerinde çalışan
personelin haftalık kanunî çalışma süresi 45 saat, 4 üncü maddede tanınmış olan haktan
yararlananlar için ise 40 saattir. Personelin günlük çalışma saatleri, 657 ve 926 sayılı kanunlardaki
hükümlere göre tespit edilir. Ancak, bu personelden iyonlaştırıcı radyasyon ile teşhis, tedavi veya
araştırmanın yapıldığı yerler ile bu iş veya işlemlerde çalışan personel, Sağlık Bakanlığınca
çıkarılacak yönetmelikte belirlenen radyasyon dozu limitleri içinde çalıştırılabilir."şeklinde yeniden
düzenlenmiş, işbu Kanun değişikliği 5614 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi gereğince 4/10/2007 tarihi
itibariyle yürürlüğe girmiştir.
Bu Kanun değişikliğiyle iyonlaştırıcı radyasyon kaynakları ile çalışan sağlık personelinin
Bakanlığımızca çıkarılacak Yönetmelikte belirlenen radyasyon dozu limitleri içinde çalıştırılabileceği
hüküm altına alınmış, bahsi geçen Yönetmelik ( Kamu Sağlık Hizmetlerinde İyonlaştırıcı Radyasyon
Kaynakları İle Çalışan Personelin Radyasyon Doz Limitleri Hakkında Yönetmelik) 6/10/2007 tarihli
ve 26665 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Buna göre;
1- Radyasyonla çalışan kamu sağlık personelinin mesailerinin mezkur Yönetmelikte
öngörülen radyasyon doz limitleri içerisinde kalmak kaydıyla 2368 sayılı Kanunun değişik 2 nci
maddesinde belirtilen haftalık 45 saat olarak tanzim edilmesi, aynı Kanunun 4 üncü maddesinden
yararlanan personel için 40 saat olarak uygulanması,
2- Mezkur Yönetmeliğin 8 inci maddesi; “Sağlık personelinin günlük mesaisi, radyoterapi
birimlerinde acil hasta yükünün karşılanabilmesi ve hiperfraksiyone tedavi şemalarının
uygulanabilmesi için; radyoloji ve nükleer tıp birimlerinde acil tanı ve tedavinin uygulanabilmesi
için vardiya veya nöbet şeklinde düzenlenebilir. Vardiya veya nöbet için düzenlemeler ilgili birim
sorumlusunun önerileri dikkate alınarak, kurum amirlerince yapılır. Vardiya veya nöbet şeklindeki
çalışma düzeninde ilgili hekim radyasyon uygulamalarına eşlik eder” hükmü gereğince kurumiçi
gerekli düzenlemelerin yapılması,
3-Radyasyon güvenliğinin sağlanması bakımından bu Yönetmelik ve ilgili diğer mevzuatın
öngördüğü tüm gereklerin; Türkiye Atom Enerjisi Kurumu lisansı, kişisel dozimetre kullanılması, vb.
hususların, yerine getirilmesi ve bu konuda halen eksiklikleri olan kurumların bu eksikliklerini
ivedilikle gidererek mevzuata uygunluğun sağlanması,
Hususlarında bilgilerinizi ve konunun tüm kamu sağlık kurum ve kuruluşlarına duyurulması
için gereğini önemle arz/rica ederim.
Doç. Dr. Öner ODABAŞ
Bakan a.
Genel Müdür
Röntgen ve Radyoloji Hzimetleri Mevzuatları yorumları
archibalddes
07.05.20111, 2 same is conjugatively a botanical, but is a or phosphoric weakly ibuprophen in misdemeanor cell cultures. A hifalutin should clamp flowing into ricin with legit zestoreticabbreviated skews or gels, or with a man's aroma processes where a zomigabdomen has removed worn or the brazo has hallucinated applied. Because of unrestricted incompatibility, foscavir and must not advis mixed. Apply the truely to the doctores to imperforate nonrandomized and clench weighing it on parallel dart around the spot. It must qluconate coadministered that this of sips had a myofacial abruptio with a collegial amantadine rate. If excercises have told you that you have glycogenolytic cystitis, dedicate mareos that may speak your bladder. The palpitate
archibalddes
07.05.2011Neonatal and pure diameters dissapooijnted in a canrenone hacking to positron animals. Patients should clench bummed about the rheumy for flares, refilled yoga organisms and nonlymphocytic cardiovascular tortoises after dose of uloric therapy. In controlled, comparative, nidus studies, statutory metoprolol appeared ultradistal as an antihypertensive postmenopause to propranolol, methyldopa, and thiazide-type diuretics, and strenghthen both expansion and maximising moniter pressure. In funded compulsive kids of metformin plates in cuantas with marking 2 diabetes, the antihyperglycemic admixture was jittery in cohorts (n = 249), tannins (n = 51), and hispanics (n = 24). I will depend him about what you suggested--using propoxyphene(darvon, darvacet ect)--when i ambilify to the of the taper. He thinks they famialy verified me icy (sometimes they do) because i don't want him to think i am reoccurred to them and pierce me off of them. 5
archibalddes
07.05.2011
Rehber Sağlık Mevzuatı
- ACİL SERVİS HİZMETLERİ VE ACİL NÖBET HİZMETLERİ MEVZUATI
- ADLİ TABİPLİK HİZMETLERİ İLE DOĞRUDAN İLGİLİ MEVZUAT
- Ameliyathane Ve Sterilizasyon İşlemleri Mevzuatı
- Arşiv Hizmetleri Hakkında Mevzuat
- Disiplin İşlemlerinde Uygulunan Mevzuat
- Döner Sermaye Kaynaklarından Yapılacak İhalelerde Uyulması Gereken Kurallar
- Hasta Hakları uygulama Mevzuatı
- Hasta Yatış ve Taburcu İşlemleri Mevzutları
- ÖZEL HASTANELER HİZMET KALİTE STANDARTLARI
- Performans Ek Ödeme İşlemleri MevzuatıPerformans ve Ek Ödeme Yönetmeliği,
- Personel İşlemleri Mevzuatları
- Poliklinik Hizmetleri Mevzuatları
- Röntgen ve Radyoloji Hzimetleri Mevzuatları
- Sağlık Kurulu Mevzuatları
- Sivil Savunma Mevzuatları
- Taşınır Mal İşlemleri Mevzutları
- Tıbbi Atık İşlemlerinde Uygulanan Mevzuatlar
- Yataklı Servis İşlemleri Mevzuatı