Akdeniz Sağlık

Afetlere İlişkin Acil Yardım Teşkilatı ve Planlama Esaslarına Dair Yönetmelik

R.G. Tarihi:08.05.1988 R.G. Sayısı:19808
BİRİNCİ KISIM
Genel Esaslar

Amaç:
MADDE 1- Bu yönetmeliğin amacı, devletin tüm güç ve kaynaklarını afetten önce planlayarak, afetin meyddana gelmesi halinde devlet güçlerinin afet bölgesine en hızlı şekilde ulaşması ile afetzede vatandaşlara en etkin ilk ve acil yardımın yapılmasını sağlamak için acil yardım teşkilatının kuruluş ve görevlerini düzenlemektir.

Kapsam:
MADDE 2- Bu yönetmelik, acil yardım hizmetlerini yürütmekle görevli, vali ve kaymakamlar, bakanlık, bağlı ilgili kuruluşlar, diğer kamu kurum ve kurukuşları ile askeri birlikler ve Kızılay’ın afetten önce yapmaları gerekli acil yardım planlarının ve afet sırasında yapacakları acil yardım hizmet ve faaliyetlerinin gerektirdiği görevleri, işbirliğini, koordinasyonu ve karşılıklı yardımlaşma esaslarını kapsar.

Hukuki Dayanak:
MADDE 3- Bu yönetmelik, 1575/1959 gün ve 7269 sayılı Kanunun 1051 sayılı Kanunla değişik 4 üncü maddesi gereğince hazırlanmıştır.

Sorumluluk:
MADDE 4- Vali ve kaymakamlar, görevli bakanlık, kurum ve kuruluşlar ile askeri birlikler, ilgili mevzuat ve bu Yönetmelik gereğince düzenlenecek acil yardım planları ve acil yardımla ilgili yönergelerle kendilerine verilen görevleri yerine getirmekten ayrı ayrı sorumludurlar.
Afetin meydana gelmesinden itibaren, alınması gereken her türlü acil tedbirlerin alınmasından ve acil yardımların bir emir beklemeden yapılmasından afetin meydana geldiği yerin mülki amiri sorumludur.
(…..)

Temel ilkeler:
MADDE 6- Bu yönetmeliğin ilke ve esasları dahilinde:

a. Acil yardım hizmetlerini yürütmek üzere, illerde valinin başkanlığında il kurtarma ve yardım komiteleri, ilçelerde kaymakam başkanlığında ilçe kurtarma ve yardım komiteleri kurulur,

b. İl ve ilçe acil yardım planlarının yapılmasından, icrasından ve güncelliğinin korunmasında birinci derecede vali ve kaymakamlar sorumludur. Bakanlıklar ve merkezi kurum ve kuruluşlar ile askeri birlikler bu planların yapılmasına ve icrasına yardımcı olur,

c. Bakanlık, kurum ve kuruluşlarının taşra teşkilatları il ve ilçe planları içinde yer alır,

d. Bakanlık, kurum ve kuruluşların merkez teşkilatları ile bölgedeki askeri garnizon komutanlıkları, il ve ilçelere yardımcı olmak üzere kendi görevleri ile ilgili takviye ve destek planları yaparlar,

e. Acil yardım hizmetlerinin planlanmasında, öncelikle ilçe ve/veya il hudutları içindeki kamu kurum ve kuruluşlarının güç ve kaynaklarının kullanılması esas alınır.

f. İhtiyaçların bu kaynaklardan zamanında ve yeterince karşılanamaması halinde sırasıyla:
1. Bölgedeki askeri birliklerden, komşu vali ve kaymakamlardan yardım istenir.
2. Bölgedeki özel kuruluşlardan ve gerçek kişilerden yükümlülükler yolu ile karşılanır.
(…..)
ÜÇÜNCÜ KISIM
Acil Yardım Planlaması Genel Esasları

Koordinasyon ve İşbirliği:
MADDE 10-Acil yardım planları yapmaktan sorumlu makamlar aşağıdaki koordinasyon ve işbirliğini sağlamakla yükümlüdürler:
a. Bakanlık, kurum ve kuruluşlar kendilerine ait kaynakları en doğru şekilde rtespit etmekten ve doğru bilgi vermekten sorumludurlar.

İl ve ilçelerin afet acil yardım planları, yardım sağlamaktan sorumlu garnizon ve askeri birlikler komutanlıklarının planları ile askeri acil yardım planları da vali ve kaymakamlar ile koordineli olarak hazırlanır,
(…..)
Planlama Temel Esasları: (…)
Plan Çalışmaların Esas Olacak Bilgilerin Toplamak:
MADDE 13- Aşağıdaki bilgiler acil yardım plan çalışmaları için lüzumlu olan genel bilgiler olup, komiteler bu bilgilerden kendi plan ve konularını ilgilendirenleri toplayacaktır. Gerektiğinde, burada belirtilmeyen diğer lüzumlu bilgiler de toplanır.
a. Bölgede etkin olan afetlerle ilgili bilgiler(…)
b. Köy ve mahallelere ait genel bilgiler(…)
c. İl ve ilçe merkezlerine ait genel bilgiler(…)

Toplanan bu bilgi, cetvel, plan, kroki gibi bölümler helinde GENEL BİLGİ DOSYASINDA toplanır. Bu bilgiler yapılacak planlarda esas alınır.

DÖRDÜNCÜ KISIM
İl ve İlçe acil Yardım Teşkilatı ve Görevleri

BİRİNCİ BÖLÜM
İl Acil Yardım Teşkilatı ve Görevleri

İl Kurtarma Komitesi:
MADDE 14- İl kurtarma ve Yardım Komitesinin kuruluşu, görevleri ve çalışma esasları:
a. Kuruluşu:
Valinin görevlendireceği vali yardımcısının başkanlığında;
Belediye Başkanı,
İl Jandarma Alay Komutanı,
Emniyet Müdürü,
Sivil savunma Müdürü,
Milli Eğitim gençlik ve Spor Müdürü,
Bayındırlık ve İskan Müdürü,
Sağlık ve Sosyal Yardım Müdürü,
Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı İl Müdürü,
Kızılay Temsilcisi,
Garnizon Komutanı veya mahallin en büyük askeri temsilcisinden oluşan "İl Kurtarma veYardımKomitesi" kurulur.
Komitede görevli kuruluş temsilcileri listesi örnek Ek:14 forma göre düzenlenerek dosyasına konulur.
b. Görevleri(…)
11.Acil Yardım çalışmalarının aşağıdaki öncelik sırasına göre yapılmasını sağlar:
-Haberleşmenin temini,
-Ulaştırmanın sağlanması ve trafiğin düzenlenmesi,
-Kurtarma,
-Tıbbi ilkyardım,
-Hasta ve yaralıların hastaneye nakli,
-Yangın söndürme,
-Emniyet ve asayişi sağlama,
-Yedirme, giydirme, ısıtma ve aydınlatma,
-Ölülerin defini,
-Geçici barındırmayı sağlama,
-Enkaz kaldırma ve temizleme,
-Elektrik, su ve kanalizasyon tesislerinin onarımı ve hizmete sokulması
-Karantina tedbirlerinin alınması,
Afet türüne göre bu sırada değişiklik yapılabilir.
(…..)

İl Afet Bürosu(...)
b. Görevleri:
1. İl ve ilçe acil yardım planlarının onaylanmasını, çoğaltılmasını, ilgili yerlere gönderilmesini ve saklanmasını sağlar,
2. Planlarda olabilecek değişiklikleri izler ve ilgili yerlere bildirir,
(…..)

Acil Yardım Hizmet Grupları:
MADDE 16- Acil yardım hizmetlerinini yürütmekle sorumlu komite, bu hizmetleri aşağıda belirtilen hizmet grupları ile yürütür:
1. Haberleşme hizmetleri grubu,
2. Ulaşım hizmetleri grubu,
3. Kurtarma ve yıkıntıları kaldırma hizmet grubu,
4. İlk yardım ve sağlık hizmetleri grubu,
5. Ön hasar tespit ve geçici iskan hizmetleri grubu,
6. Güvenlik hizmetleri grubu,
7. Satın alma, kiralama, el koyma ve dağıtım hizmetleri grubu,
8. Tarım Hizmetleri grubu,
9. Elektrik, su ve kanalizasyon hizmetleri grubu.

Hizmet gruplarında görevli kuruluşların temsilcileri listesi ve toplanma yeri, her bir hizmet grubu için ayrı ayrı olmak üzere örnek Ek:15 forma göre düzenlenerek dosyasına konulur.
(…..)
İlkyardım ve Sağlık Hizmetleri Grubu:
MADDE 27- İlk yardım ve sağlık hizmetleri grubunun teşkili, görevleri, planlaması ve servisleri:
a. Teşkili:

-Sağlık ve Sosyal Yardım Müdürlüğü,
-Askeri Sağlık Kurumları,
-Sosyal Sigortalar Kurumu sağlık kuruluşu,
-Belediye Başkanlığı,
-Nüfus Müdürlüğü,
-Müftülük,
-Diğer kuruluşlar
yetkili temsilcileri.

b. Görevleri:
1. Hafif yaralı ve hastalar için afet bölgesinde ilk sıhhi tedbirleri alır, tedavisi gerekenlerin hastanelere gönderilmesini sağlar,
2. Sabit veya seyyar yataklı tedavi kurumlarında yatak kapasitelerini artırıcı ve tedavi hizmetlerini hızlandırıcı tedbirleri alır,
3. Çevre sağlığı bakımından gerekli bütün tedbirleri alır,
4. Bulaşıcı hastalıkların önlenmesi için gerekli tedbirleri alır,
5. Aşı, ilaç ve tıbbi malzemelerin teminini sağlar,
6. Ölülerin kimliklerini tespit eder,
7. Ölülerin gömülmesi ile ilgili gerekli dini, idari ve fiili işlemleri yürütür.

c. Planlaması:
1. Kuruluşlarca servislerde görevlendirilecek personel, araç ve gereç kadrosunun 12 nci maddenin (l) ve (m) bendleri esaslarına göre tespitini,
2. Yaralı afetzedelere ilk yardımda bulunarak gerekli görülenlerin ilk yardım merkezlerine ve hastanelere taşınmalarını,
3. Afet bölgesinde ilk yardım merkezi kurulmasını,
4. İlk yardım merkezi ve hastanelerin personel, araç ve gereç kadrosu ile lüzumlu ilaç ve tıbbi malzeme cins ve miktarlarını Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığının vereceği esaslar dahilinde tespit ve temin ederek gerekli denetimlerin yapılmasını,
5. İlk yardım merkezlerinin personel, araç ve gereç ihtiyacının öncelikle resmi sağlık kuruluşları ve Kızılay olamk üzere sağlık kuruluşlarından teminini,
6. İl dahilindeki resmi ve özel sağlık kuruluşları ile kimyahane, laboratuvar ve benzeri tesislerin imkanlarını gösteriri listesinin örnek Ek: 12 forma göre düzenlenmesini,
7. Yataklı tedavi kurumlarının hizmet kapasitesini artırabilmek amacıyla:
-iyileşmiş veya evde tedavi görebilecek hastaların tahliyesini,
-Odalarda ve koridorlarda boş yerlere karyola ve şezlongların yerleştirilmesini ve bunların teminini,
-Hastanelerin ihtiyaca cevap vermemesi halinde diğer resmi ve özel binalardan yararlanılmasını,

8. Gerektiğinde, hastane olarak kullanılabilecek bine ve tesislere ait bilgilerin örnek Ek: 13 forma göre düzenlenmesini,

1. İhtiyaç halinde seyyar hastane kurulmasını,
2. İçme ve kullanma suyu temini, dezenfeksiyonu tevzii, laboratuvar tetkiklerine tabi tutulmasını,
3. Her çeşit yiyecek ve içecek maddeleri ile ummumi sağlığı ilgilendiren eşya ve levazımdan gerekli görülenlerin kontrolünü,
4. Bulaşıcı hastalıkların önlenebilmesi açısından çöpler, gübrelik, hayvan ölümü, kanalizasyon ve hela atıklarının zararsız hale getirilmesi, vektör mücadelesini,
5. Aşılama hizmetlerini,
6. Ölülerin kimliklerinin tespiti ile kıymetli eşyalarının toplanarak muhafaza altına alınmasını,
7. Din görevlileri ile tabut, kefen gibi ihtiyaçların karşılanmasını,
8. Mezar yerlerinin tespiti ile gömülenlerin yerlerini belirleyici belgelerin düzenlenmesini,
9. Mezar kazma ile ilgili, personel ve araçların teminini, planlar.

d. Servisleri:

1. İlk Yardım ve Ambulans Servisi
2. Hastaneler Servisi
3. Temel Sağlık Hizmetleri Servisi
4. Ölüleri Tespit ve Gömme Servisi