Akdeniz Sağlık

SAĞLIK BAKANLIĞI
YANGIN ÖNLEME VE SÖNDÜRME YÖNERGESİ
BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler, Tanımlar, Binaların Kullanım
Sınıfları ve Bina Tehlike Sınıflandırması
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Amaç:
Madde 1-Bu Yönergenin amacı;Bakanlık Merkez ve Taşra Teşkilatı
tarafından kullanılan her türlü yapı, bina, tesis ve işletmelerin, tasarımı, yapımı,
işletimi, bakımı ve kullanımı aşamalarında, herhangi bir şekilde çıkan yangının,
can ve mal kaybını en aza indirerek söndürülmesini sağlayacak yangın öncesinde
ve sırasında alınacak tedbirler ile organizasyon, eğitim ve denetimi sağlamaktır.
Kapsam:
Madde 2- Bu Yönerge ; Bakanlık Merkez ve Taşra Teşkilatı ile
Bağlı Kuruluşlara ait olan her türlü yapı, bina, tesis ile açık ve kapalı alan
işletmelerinde alınacak yangın önleme ve söndürme tedbirlerini, yangının ısı,
duman, zehirleyici gaz, boğucu gaz ve panik nedeniyle oluşan can güvenliğine
yönelik tehlikeleri en aza indirmek için gerekli olan tasarım, yapım, kullanım,
bakım ve işletim esaslarını kapsar.
Dayanak:
Madde 3- Bu Yönerge: 26 Temmuz 2002 tarih ve 24827 sayılı Resmi
Gazetede yayımlanan 2002/4390 sayılı Binaların Yangından Korunması
Hakkında Yönetmeliğin 137 nci maddesi gereğince hazırlanmıştır.
Uygulama:
Madde 4- Bu Yönerge;Yönetmeliğin yürürlük tarihinden sonra
yapılacak yeni yapılar ile kullanım amacı değişen , esaslı onarım ve tadilat
yapılacak mevcut yapılarda ve bu Yönergede belirtilen diğer yapı, bina, tesis ve
işletmelerde uygulanır. Yönetmelik yürürlük tarihinden önce yapı ruhsatı alınıp
yapımı devam eden binalar da mevcut yapı sayılır.
Bakanlığın, "Korunması Gerekli Kültür Varlığı" olarak tescil edilen
binalarında, yangın güvenliği ile ilgili yapılacak tesisatlar için "Kültür ve Tabiat
2
Varlıklarını Koruma Kurulu" nun görüşü alınır ve yapının özelliğini
etkilemeyecek biçimde, algılama, uyarı ve/veya söndürme sistemleri yapılır.
Bu Yönergede tanımlanmamış açıklık gereken hususlarda , Türk
Standartları Enstitüsü (TSE) ve Avrupa Normları (EN) standartları esas alınır.
Görev, yetki ve sorumluluk:
Madde 5- Bakanlığın yeni yapı üretiminde veya mevcut binalarda proje
değişikliği gerektiren esaslı onarım ve tadilat projelerinde, binanın özelliklerine
göre Yönergede öngörülen hususlara ait şartlar göz önüne alınır.
Bakanlık tarafından yaptırılan binalarda ;projeler, diğer yasal
düzenlemeler yanında, yangın güvenliği açısından bu Yönergede öngörülen
şartlara uyulması zorunludur.
Bu Yönergenin hükümlerinin uygulanmasında dairenin en büyük
amirinin yanında ilgili daire amiri , tasarım ekibi , mimar ve mühendisleri,
müteahhitler, imalatçılar görevli ve sorumludurlar. Ayrıca yapı üretiminde ve
kullanımında yer alan müşavir , danışman , proje kontrol, yapı denetim ve işletme
yetkilileri sorumludur.
Bakanlık binalarını yangın söndürme, algılama ve tahliye projeleri,
tesisat projelerinden ayrı olarak hazırlanır.
Bakanlığın yeni yapılacak ve mevcut binalardaki yenilemelerde yer
alan ilgili daire amirleri, tasarım ekibi , mimar ve mühendisler, yapı denetim
kuruluşları , uygulayıcı yükleniciler , imalatçılar ve danışmanlar bu Yönerge
hükümlerine uyulmaması nedeniyle oluşan yangın hasarlarından kusurları
oranında sorumlu tutulurlar.
Yangın güvenlik sistemlerinin proje onay hizmetlerinde hiçbir kuruluşa
hiçbir şekilde vize, harç ve benzeri ücret ödenmez.
Genel Sorumluluklar ve Yasaklar
Madde 6- Bu Yönergenin uygulanmasında genel sorumluluk ve
yasaklar aşağıda belirtilmiştir.
a) Yangını Haber Verme: Bakanlık tarafından kullanılmakta olan
hizmet binaları ve tesislerinin her hangi bir yerinde kontrol dışı ateş yandığını
veya dumanını gören personel bunu, doğru tarif ederek ve meşgul etmeden
itfaiyeye haber vermesi zorunludur.
b) Söndürme Malzemelerine Müdahale : Bakanlığın bina, açık arazi ve
tesislerinde, bulunan sabit ve seyyar yangın söndürme tesisat ve cihazlarını
karıştırmak, bozmak, kırmak veya kullanılmayacak hale getirmek yasaktır.
3
c)Bina Önünü Açık Bulundurma : Yangına müdahaleyi kolaylaştırmak
bakımından, Bakanlık tarafından kullanılmakta olan hizmet binalarının ve
tesislerin ana girişi ve civarında, itfaiye araçlarının rahatlıkla yanaşmasını temine
yönelik “park yasağı” konulur ve bu husus trafik levha ve işaretleriyle gösterilir.
d) İhbar Telefonu : Bakanlık binalarının güvenlik ve kontrol
sistemlerinin bulunduğu yerlere, kırmızı zemin üzerine fosforlu sarı veya beyaz
renkte "YANGIN 110" yazılması zorunludur.
e)Bina Sorumlusu : Bu Yönergenin bu maddelerinde yer alan yangın
güvenliği ilgili itfaiyeye yardım ve yasaklarla ilgili hususların uygulanması ,
binadaki en büyük amirin sorumluluğundadır.
f)Yangın Söndürücü Cihaz ve Tesisler : Bakanlık binalarındaki sabit
veya seyyar yangın söndürme cihaz ve tesisatını bozmak, kırmak, karıştırmak,
sökmek, içine kağıt paçavra gibi yabancı maddeler koymak veya bunları
kullanılmayacak hale getirmek veya bozuk bir halde tutmak, her ne suretle olursa
olsun yangın musluklarının önünü kapatmak, itfaiyenin geçişini güçleştirecek
şekilde araç park etmek, bina önüne ip çekmek, tente astırmak, sergi kurdurmak
ve benzeri hareketler yapmak yasaktır. Yangın söndürücü tesis ve malzeme,
amacı dışında kullanılamaz.
g) İtfaiye Amirinin Talimatlarına Uyma Zorunluluğu: Gerek bina
itfaiye görevlilerinin, gerekse olaya müdahale eden itfaiye ekiplerinin görev
yaptıkları sırada, yetkili itfaiye amirinin can ve mal güvenliğini korumaya yönelik
vereceği karar ve talimatlar, diğer personel ve bina sorumlularınca aynen yerine
getirilir.
h) İtfaiye Emrine Girmek:Bakanlık binalarında yangın çıkması
halinde olaya müdahale eden bina sorumluları, mahalli itfaiye teşkilatı amirinin
olay yerine gelmesinden itibaren onun emrine girerler ve kendisine her konuda
yardım etmek zorundadırlar.
i) İtfaiye ile İşbirliği: Bakanlık personeli , gönüllü ekipler ve olay
yerinde bulunan herkes, itfaiye ekiplerinin görevlerini yerine getirmesine
yardımcı olurlar ve çalışmasını güçleştirici davranışlarda bulunamazlar.
4
İKİNCİ BÖLÜM
Tanımlar
Tanımlar:
Madde 7- Bu Yönergede geçen bazı kavramlar aşağıda tanımlanmıştır.
Acil Durum: Afet olarak değerlendirilen olaylar ve dikkatsizlik,
tedbirsizlik, ihmal, kasıt ve çeşitli amaçlarla meydana getirilen olayların tümünün
yol açtığı hallerdir.
Acil Durum Ekibi: Yangın, deprem ve benzeri afetlerde binada
bulunanların tahliyesini sağlayan, olaya ilk müdahaleyi yapan, arama-kurtarma ve
söndürme olaylarına katılan ekiptir.
Acil Durum Planları: Acil durum gerektiren olaylarda yapılacak,
müdahale, koruma, arama-kurtarma ve ilkyardım konularının nasıl ve kimler
tarafından yapılacağını gösteren ve acil durum öncesinde hazırlanması gereken
planlardır.
Açık Arazi İşletmesi: Doğa şartlarına açık olan ve otopark, tank
sahaları, hurda sahaları, kimyasal madde, kereste deposu, piknik alanı, turistik
tesis ve benzeri gibi çeşitli amaçlarla kullanılan muhtelif büyüklükteki arazi
işletmesidir.
Alevlenme Noktası: Isınan maddeden çıkan gazların bir alevin geçici
olarak yaklaştırılıp uzaklaştırılması sonucunda yanmayı sürdürdüğü en düşük
sıcaklıktır.
Alev Yönlendirme Bacası: Bir yangında alevlerin istenilen yöne
çekilerek yangının genişlemesini önlemeye yönelik bacalardır.
Apartman Binası: Bağımsız mutfak ve banyoları bulunan, üç veya daha
fazla mesken birimi içeren binadır.
Atriumlu Yapı: İki ya da daha çok sayıda katın içine açıldığı, tepesi
kapalı geniş ve yüksek yapıdır. Merdiven yuvası, asansör kuyusu, yürüyen
merdiven boşluğu, ya da su, elektrik, havalandırma, iklimlendirme, haberleşme
gibi tesisatın içinde yer aldığı tesisat bacaları ve şaftlar atrium sayılmaz.
Bakanlık: Sağlık Bakanlığıdır.
Basınçlandırma: Kaçış yollarındaki iç hava basıncını yapının diğer
mekanlarındaki basınca göre daha yüksek tutarak duman sızıntısını önleme
yöntemidir.
Bina Yüksekliği: Binanın kot aldığı noktadan saçak seviyesine kadar
olan mesafe veya imar planı ve bu Yönetmelikte öngörülen yüksekliktir.
5
Bodrum Katı: Döşemesinin üst kotu, yapı dış duvarına bitişik zeminin
en üst kotuna göre 1.2 m’den daha aşağıda olan kattır.
Duman Haznesi: İçinde duman toplanması amacıyla tavanda tasarlanan
hacimdir.
Duman Kontrolü: Yangın durumunda duman ve sıcak gazların yapı
içindeki hareketini ya da yayılımını denetlemek için alınan önlemlerdir.
Duman Perdesi: Yükselen dumanın yanal yayılımını sınırlamak
amacıyla tavanda sabit konumda, uzaktan kapatılabilen ya da bir dedektör
uyarısıyla kapanan yangına karşı dayanıklı bölücü perdedir.
Duman Tahliyesi: Dumanın yapının dışına kendiliğinden çıkması ya da
mekanik yolla zorlamalı olarak atılmasıdır.
Güvenlik Bölgesi: Binadan tahliye edilen şahısların güvenle
bekleyecekleri bölgedir.
İtfaiye Asansörü: Kullanımı doğrudan bina söndürme ve kurtarma
ekiplerinin veya itfaiyenin denetimi altında olan ve ek korunum uygulanmış özel
asansördür.
Islak Sprinkler Sistemi: Boruları sürekli olarak su ile dolu durumda
tutulan sprinkler sistemidir.
Kademeli Yatay Tahliye: Kullanıcıların bir yangından uzaklaşarak aynı
kat düzeyinde yer alan bir yangın geçirimsiz kompartımana ya da alt
kompartımana sığınmasıdır.
Kaçış Aydınlatması: Normal aydınlatma devrelerinin kesintiye
uğraması durumunda armatürün kendi gücüyle sağlanan aydınlatmadır.
Kaçış Uzaklığı: Kat içinde herhangi bir noktada bulunan bir
kullanıcının kendisine en yakın bir kat çıkışına kadar almak zorunda olduğu yolun
gerçek uzunluğudur.
Kaçış Yolu: Binanın herhangi bir noktasından yer seviyesindeki cadde
veya sokağa kadar olan ve hiçbir şekilde engellenmemiş bulunan yolun
tamamıdır. Oda ve diğer müstakil hacimlerden çıkışlar, katlardaki koridor ve
benzeri geçişler, kat çıkışları, zemin kata ulaşan merdivenler ve bina çıkışına
giden yollar bu kapsamdadır.
Kamuya Açık Kullanım: Binanın, önceden kimliği bilinen kişilerin yanı
sıra işi olan herkesin giriş-çıkışına açık olarak kullanılmasıdır. Otel, sinema,
tiyatro, hastane, lokanta, okul, yurt, lokal, işyeri, açık ve kapalı spor tesisleri,
eğitim ve dinlenme tesisi ve benzeri binalar, kamuya açık bina olarak
değerlendirilir.
Konut: Ticari amaç gözetmeksizin bir ya da birçok insanın iş zamanı
dışında barınma, dinlenme, uyuma amacıyla ikâmet ettiği, imar planında bu
amaca ayrılmış olan ev, meskendir.
6
Kullanıcı Yük Katsayısı: Belirli tip yapılarda 1 m2 yüzey için olası
kullanıcı sayısıdır.
Kullanıcı Yükü: Herhangi bir anda, bir binada veya binanın esas alınan
belli bir bölümünde bulunma olasılığı olan toplam insan sayısıdır.
Kuru Boru Sistemi: Normalde içinde su bulunmayan ancak yangın
durumunda itfaiyenin zemin düzeyinden su basabileceği düşey borudur.
Kuru Sprinkler Sistem: Çalışma öncesi borularının çoğunluğu hava ile
dolu durumda tutulan sprinkler sistemdir.
Korunumlu Koridor/Hol: Bitişik olduğu mekanlardan yangına karşı
dayanıklı yapı elemanlarıyla ayrılarak yangın etkilerinden korunmuş hol ya da
koridordur.
Korunumlu Merdiven: Yangına karşı dayanıklı bir malzemeyle çevrili
ve zemin düzeyinde bir son çıkışla güvenlikli bir alana açılan yangın
merdivenidir.
Mevcut Yapı: Yönetmelik yürürlüğe girmesinden önce yapımı
tamamlanmış yada yapı ruhsatı verilmiş olan yapıdır.
Ortak Merdiven: Birden çok sayıda kullanım birimine hizmet veren
kaçış merdivenidir.
Otomatik: İnsan müdahalesine ihtiyaç göstermeksizin bir fonksiyonu
kendi kendine yerine getiren sistemdir.
Sertifikalı: TSE veya TSE tarafından kabul gören uluslararası bir onay
kuruluşu tarafından test edilerek ilgili standartlara uygunluğu onaylanmış,
ekipman, malzeme veya hizmetlerdir.
Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (SPG veya LPG): Sıvılaştırılmış propan,
propilen, normal-bütan, izo-bütan ve bütilen bileşiklerini veya bu bileşiklerin
karışımlarını ifade eder.
Site: Herhangi bir şekilde çevresinden ayrılan ortak kullanım alanları,
güvenlik teşkilatı ve sistemleri ve yönetim bütünlüğü olan konutlar veya işyerleri
topluluğudur.
Son çıkış: Bir yapıdan kaçış sağlayan yolun yapı dışındaki güvenlikli
bir alana (yol, cadde vb.) geçit veren bitiş noktasıdır.
Sprinkler: Yangınları söndürmek ve gelişen yangınları itfaiye gelinceye
kadar sınırlamak amacıyla kurulan ve su püskürtmesi yapan otomatik
sistemlerdir.
Sulu Boru Sistemi: Normalde sürekli olarak su ile dolu durumda tutulan
düşey borudur.
7
Yangın Bölmesi (Bariyeri): Bina içinde, yangının ve dumanın
ilerlemesi ve yayılmasını tanımlanan süre için durduran, yatay veya düşey
konumlu elemandır.
Yangın Bölgesi (Zonu): Yangın durumunda, uyarı ve söndürme
önlemleri diğer bölümlerdeki sistemlerden ayrı olarak devreye giren bölümdür.
Yangın Dayanıklılık Sınıfı: Bir yapı malzemesi ve/veya elemanını
uygun ısıtma ve basınç koşulları altında TS 1263, TS 4065 ile ilgili Avrupa
Standartlarında belirlenen yanmaya dayanıklılık deneyleri sonucunda saptanan
yangına dayanıklılık süresini belirler.
a)Yangına dayanıklılık süresi 30-59 dakika olan F30,
b) Yangına dayanıklılık süresi 60-89 dakika olan F60,
c) Yangına dayanıklılık süresi 90-119 dakika olan F90,
d) Yangına dayanıklılık süresi 120-179 dakika olan F120,
e) Yangına dayanıklılık süresi 180 dakika ve yukarısı olan F180,
olarak gösterilir.
Yangına Karşı Dayanıklılık: Bir yapı bileşeni ya da elemanının yük
taşıma, bütünlük ve yalıtkanlık özelliklerini belirlenen bir süre koruyarak yangına
karşı dayanmasıdır.
Yangın Duvarı: İki bina arasında veya aynı bina içinde farklı yangın
yüküne sahip hacimlerin birbirinden ayrılması gereken durumlarda, yangının
ilerlemesini ve yayılmasını tanımlanan süre için durduran düşey elemandır.
Yangın Güvenlik Holü: Kaçış merdivenlerine yangının ve dumanın
geçişini engellemek için yapılacak yangın güvenlik holleridir.
Yangın Kapısı: Bir yapıda kullanıcılar, hava ya da nesneler için dolaşım
olanağı sağlayan, kapalı tutulduğunda duman, ısı, alev geçişine belirli bir süre
direnecek nitelikteki kapı, kapak ya da kepenktir.
Yangın Kompartımanı: Bir bina içerisinde, üstü ve altı da dahil olmak
üzere her yanı en az 60 dakika yangına karşı dayanıklı yapı elemanlarıyla duman
ve ısı geçirmez alanlara ayrılmış (hacim) bölümdür.
Yangın Merdiveni: Yangın durumunda, binadaki insanların emniyetli
olarak ve süratle tahliyesi için özel olarak yapılan yangından korunmuş kaçış
merdivenidir. Kaçış yolları bütününün bir parçası olup diğer kaçış yolu
bölümlerinden bağımsız olarak tasarlanamazlar.
Yangın Mukavemet Süresi: Yanma hızı 0.8 mm/dakika kabul edilmek
suretiyle, ahşap elemanın bu şekilde azalan kesitiyle ve güvenlik katsayısı 1.00’e
eşit alınarak, üzerine gelen gerçek yükü taşıyabildiği süre olup; ahşap elemanların
yangın mukavemet hesaplarında dikkate alınır.
8
Yangın Perdesi: Korunması gereken obje, ürün veya alt yapının yangına
karşı korunması veya ısının yatay veya düşeyde yayılmasını önlemek maksadıyla
kullanılan özel donanımlı bariyerlerdir.
Yangın Türü: Yangın türü, yangının yanmakta olan maddeye göre
çeşididir ve dört sınıfa ayrılır.
a) A sınıfı yangınlar, yanıcı katı maddeler yangınıdır. Odun, kömür,
kağıt, ot, dokümanlar, plastikler gibi madde yangınları bu sınıfa girer.
b) B sınıfı yangınlar, yanıcı sıvı maddeler yangınıdır. Benzin, benzol,
makine yağları, laklar, yağlı boyalar, katran, asfalt gibi madde yangınları bu
sınıfa girer.
c) C sınıfı yangınlar, yanıcı gaz maddeler yangınıdır. Metan, propan,
bütan, sıvılaştırılmış petrol gazı (SPG), asetilen, havagazı, hidrojen gibi gaz
yangınları bu sınıfa girer.
d) D sınıfı yangınlar, lityum, sodyum, potasyum, alüminyum,
magnezyum gibi yanabilen hafif ve aktif metallerle, radyoaktif maddeler
yangınıdır.
Yangın Yükü: Bir yapı bölümünün içinde bulunan yanıcı maddelerin
kütleleri ile alt ısıl değerleri çarpımlarının toplamının plandaki toplam alana
bölünmesi ile elde edilen büyüklüktür. (MJ/m²)
Yapı Sahibi: Yapı üzerinde mülkiyet hakkına sahip olan gerçek ve tüzel
kişilerdir.
Yapı Sorumluları: Yapı işlerinde görev alan yapım müteahhidi, proje
müellifi, tasarımcı, şantiye şefi ve yapı denetim kuruluşudur.
Yapı Yüksekliği: Bodrum kat, asma katlar ve çatı arası piyesler dahil
yapının inşa edilen tüm katlarının toplam yüksekliğidir.
Yırtılma Yüzeyi: Patlama riskine karşı, kapalı bölümün yan duvarında
oluşturulan zayıf yüzeydir.
Yönetmelik: 2002/4390 sayılı Binaların Yangından Korunması
Hakkında Yönetmelik’i İfade eder.
Yüksek Bina: Bina yüksekliği 21.50 m’ den fazla veya yapı yüksekliği
30.50 m' den fazla olan binalar yüksek yapı olarak kabul edilir.
Yüksek Risk: Yüksek tehlike sınıfına giren maddelerin üretildiği,
kullanıldığı, depolandığı yerlerdir.
9
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Binaların Kullanım Sınıfları
Binaların kullanım sınıfları:
Madde 8- Binanın kullanım sınıfı ile ilgili bir tereddüt oluştuğu
takdirde Bayındırlık ve İskan Bakanlığının değerlendirmesi ve kararına
uyulacaktır. Bakanlık Binaların kullanım özelliklerine göre sınıfları şunlardır:
a) Toplanma amaçlı binalar,
b) Eğitim amaçlı binalar,
c) Sağlık hizmeti amaçlı binalar,
d) Konaklama amaçlı binalar,
e) Depolama amaçlı tesisler,
f) Karışık kullanımlı binalar.
Toplanma amaçlı binalar:
Madde 9- Toplanma amaçlı binalar; tören, ibadet, eğlence, yeme,
içme, ulaşım, araç bekleme gibi nedenlerle 50 veya daha fazla kişinin bir araya
gelebildiği tüm binalar veya bunların bu amaçla kullanılan bölümlerini kapsar.
Bakanlıkta kullanılmakta olan binalar aşağıda belirtilmiştir.
a) İbadet yerleri,
b) Konferans salonları,
c)Eğitim ve dinlenme tesisleri
d) Sağlık kulüpleri ve spor salonları
e) Sağlık Eğitimi Enstitüleri ve derslikleri (50 kişi ve yukarısı)
toplanma amaçlı binalar kapsamındadır.
Herhangi bir binada toplanma amaçlı olarak kullanılan ancak 50' den az
kişinin toplanmasına uygun olan bölümler, esas binanın kullanım
sınıflandırılmasına tabi olacaklar ve Yönergenin bu sınıflandırma ile ilgili
kurallarına uyacaklardır.
Eğitim amaçlı binalar:
Madde 10- Eğitim amaçlı binalar; ortaöğretim son sınıf dahil olmak
üzere 6 veya daha fazla kişi tarafından günde 4 saat veya daha fazla bir süre, ya
da haftada 12 saatten fazla bir süre ile eğitim amacıyla kullanılan binalar veya
bunların bu amaçla kullanılan bölümlerini kapsar. Sağlık Meslek Liseleri eğitim
amaçlı binalar kapsamındadır.
10
Sağlık hizmeti amaçlı binalar (Yataklı Tedavi Kurumları):
Madde 11- Sağlık hizmeti amaçlı binalar; fiziksel veya zihinsel bir
hastalık veya yetersizlikten tedavisi veya bakımı; veya küçük çocuklar, nekahet
halindeki kişiler ya da bakıma muhtaç yaşlıların bakımları için kullanılan ve 4
veya daha fazla kişinin yatırılabildiği binaları veya binaların bu amaçla kullanılan
bölümlerini kapsar.
a) Hastaneler,
b) Sağlık merkezleri,
e) Kreşler,
sağlık hizmeti amaçlı binalar kapsamındadır.
Konaklama amaçlı binalar:
Madde 12- Konaklama amaçlı binalar; normal barınma amacıyla
kullanılan, uyuma maksatlı bölümleri bulunan binaları kapsar.
a) Eğitim ve Dinlenme Tesisleri
b) Sağlık Meslek Lisesi Yatakhaneleri,
c) Lojman olarak kullanılan konutlar
Bakanlığın konaklama amaçlı binalardır.
Büro binaları :
Madde 13- Büro binaları; iş amacıyla her türlü büro hizmetlerinin
(ticaret amaçlı binaların kapsamına giren işler hariç) yürütüldüğü, hesap ve kayıt
işlemlerinin ve benzer çalışmaların yapıldığı binalardır.
a)Bakanlık hizmet binaları
b) Ayakta tedavi merkezleri (Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması
Merkezleri, Dispanserler,Halk Sağlığı Laboratuarları , Semt Poliklinikleri, Sağlık
Ocakları, Sağlık Evleri)
c) İletişim Merkezi Binaları
d) Sağlık Eğitim Entitüsünün 50 Kişinin altında derslikleri
büro binaları kapsamındadır.
Başka bir binanın bünyesinde büro hizmetleri için kullanılan bölümler,
ana binanın kullanım sınıflandırılmasına tabi olacaklar ve Yönergenin bu
sınıflandırma ile ilgili kurallarına uyulacaktır.
11
Endüstriyel tesisler:
Madde 14- Endüstriyel tesisler; her çeşit ürünün yapıldığı fabrika ve
işleme, montaj, karıştırma, temizleme, yıkama, paketleme, depolama, dağıtım ve
onarım gibi işlemlere mahsus bina ve yapıları kapsar.
Ana Donatım ve İkmal Bölge Müdürlüklerinin imalat bakım ve onarım
amaçlı atölyeleri Bakanlığımızın endüstriyel binaları kapsamındadır.
Depolama amaçlı tesisler:
Madde 15- Depolama amaçlı tesisler; her türlü mal, emtia, ürün, araç
veya hayvanların depolanması veya muhafazası için kullanılan tüm bina ve
yapıları kapsar.
Bakanlık Ana Donatım ve İkmal Müdürlüklerinin Depoları(Soğuk
Depolar dahil)
depolama amaçlı binalar kapsamındadır.
Başka bir binanın içerisinde bulunan 50 m2 den küçük depolama amaçlı
bölümler ana binanın bir parçası olarak kabul edileceklerdir.
Karışık kullanımlı binalar:
Madde 16- Eğer bir binada iki ya da daha fazla kullanım
sınıflandırılmasına tabi olacak bölümler varsa ve bu bölümler birbirinden, daha
yüksek tehlike sınıfına uygun bir yangın bölmesiyle ayrılamıyorsa ya da iç içe
olduğu için ayrı korunma önlemelerini uygulamak mümkün olmuyorsa, daha
yüksek koruma önlemleri gerektiren sınıflandırmaya ilişkin kurallar tüm bina için
uygulanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Bina Tehlike Sınıflandırması
Bina tehlike sınıflandırması:
Madde 17- Bu Yönerge kapsamında olan bina veya bir bölümünün
tehlikesi, yangının başlama ve yayılması, yangın esnasında ortaya çıkan duman ve
gazlar, patlama tehlikesi gibi bina veya yapıda bulunanların yaşamları ve
emniyetleri için potansiyel tehlike oluşturan faktörlerin izafi tehlike dereceleri
anlamındadır.
Bina veya bir bölümünün tehlike sınıfı, binanın özelliklerine ve binada
yürütülen işlem ve operasyonların niteliğine bağlı olarak saptanır. Eğer bir
binanın çeşitli bölümlerinde değişik tehlike sınıflarına sahip maddeler
bulunuyorsa en yüksek tehlike sınıflandırmasına göre uygulama yapılır.
Bina veya bir bölümünün tehlike sınıflandırması aşağıda tanımlanan
şekilde düşük, orta ve yüksek olarak yapılır.
12
a) Düşük tehlike, bünyesinde kendi kendine yayılan bir yangının
oluşmasına imkan vermeyecek şekilde düşük yanabilirliğe sahip malzemelerden
oluşur. Konutlar, ibadethaneler, hastaneler, okullar, kütüphaneler, müzeler,
bürolar, restoran oturma alanları, tiyatro, oditoryum ve benzeri yerler bu
kapsamdadır.
b) Orta tehlike, orta hızla ve önemli miktarda duman çıkararak yanma
olasılığı bulunan malzemelerden oluşur. Otopark, fırın, çamaşırhane, restoran
servis alanları, kuru temizleyici, deri üretimi, ticarethaneler, kağıt üretimi,
postane, yayın evi, matbaa, otomobil tamirhaneleri, tekstil üretimi, lastik üretimi,
marangozhane ve benzeri yerler bu kapsamdadır.
c) Yüksek tehlike, çok hızlı olarak yanma olasılığı bulunan veya
patlama tehlikesi bulunan malzemelerden oluşur. Uçak hangarları, yanıcı sıvı ve
gazların üretildiği, depolandığı ve dağıtıldığı yerler, tutuşma sıcaklığı 38 0C dan
düşük yanıcı madde kullanılan yerler, plastik, plastik köpük ve benzeri madde
üretim yerleri ile boyahaneler bu kapsamdadır.
13
İKİNCİ KISIM
Binalara İlişkin Genel Yangın Güvenliği Hükümleri
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Genel:
Madde 18- Bu bölümde açıklanan genel hükümler, aksi
belirtilmedikçe, özellik ve ayrıcalık gösteren binalar ve ahşap binalar için de
geçerlidir.
Binaya ulaşım yolları:
Madde 19- İç ulaşım yolları, Bakanlık Binalarına ,ana yoldan erişimi
sağlayan yollardır. İç ulaşım yollarında olağan genişlik en az 4 m ve çıkmaz
sokak durumunda en az 8 m genişlik olacaktır. Dönemeçte, iç yarıçap en az 11
m, dış yarıçap en az 15 m eğim en çok % 6, düşey kurp en az R=100 m yarıçaplı
olmalıdır. Serbest yükseklik en az 4 m ve taşıma yükü en az 15 ton (10 tonluk
arka dingil yükü düşünülecektir) alınacaktır.
Eğer iç ulaşım yolundan binaya erişim için gerekli açılı mesafe, o
bölgeye hizmet verecek itfaiyenin elindeki araçların erişim olanaklarından daha
uzaksa, itfaiye aracının binaya yanaşmasına engel olabilecek çevre veya bahçe
duvarları, itfaiye aracı tarafından kolaylıkla yıkılabilir biçimde zayıf olarak
yapılacaktır. Bu şekilde zayıf olarak yapılan duvar bölümü en az 8 metre eninde
olacak, kırmızı çapraz işaretle görünür kılınacak ve önüne araç park
edilmeyecektir.
.